беларуская » эсперанта | 62 [шэсцьдзесят два] | Задаваць пытанні 1

62 [sesdek du] Starigi demandojn 1

вучыцца	lerni
Вучні вучацца шмат	Ĉu la studentoj lernas multon?
Не, яны вучацца мала.	Ne, ili lernas malmulton.
пытаць	demandi
Вы часта пытаеце настаўніка	Ĉu vi ofte demandas vian instruiston?
Не, я пытаю яго нячаста.	Ne, mi ne ofte demandas lin.
адказваць	respondi
Адказвайце, калі ласка.	Bonvolu respondi.
Я адказваю.	Mi respondas.
працаваць	labori
Ён цяпер працуе	Ĉu li estas laboranta?
Так, ён цяпер працуе.	Jes, li estas laboranta.
прыходзіць	veni
Вы прыйдзеце	Ĉu vi estas venontaj?
Так, мы зараз прыйдзем.	Jes, ni estas venontaj.
жыць	loĝi
Вы жывяце ў Берліне	Ĉu vi loĝas en Berlino?
Так, я жыву ў Берліне.	Jes, mi loĝas en Berlino.

Сляпыя людзі эфектыўней апрацоўваюць мову

Людзі, якія не бачаць, лепш чуюць. Гэта палягчае іх штодзённы побыт. Але сляпыя яшчэ і лепей апрацоўваюць мову! Шматлікія даследаванні прыйшлі да гэтага выніку. Даследчыкі далі даследуемым праслухаць тэксты. Пры гэтым хуткасць мовы была значна павялічаная. Нягледзячы на гэта, сляпыя даследуемыя разумелі тэксты. Відушчыя даследуемыя, наадварот, амаль нічога не разумелі. Хуткасць мовы была занадта высокая для іх. Іншы экперымент таксама прыйшоў да падобнага выніку. Відушчыя і сляпыя даследуемыя слухалі розныя сказы. Частка сказаў была скажоная. Апошняе слова было заменена на бессэнсоўнае слова. Даследуемыя павінны былі ацаніць сказы. Яны павінны былі вырашыць, ці маюць сказы сэнс. Пакуль даследуемыя абдумвалі сказы, працу іх мозгу аналізавалі. Вучоныя вымяралі пэўныя частоты ў мозгу. Гэтак яны змаглі пабачыць, як доўга мозг вырашаў гэтую задачу. У сляпых даследуемых пэўны сігнал з'яўляўся вельмі хутка. Гэты сігнал паказвае, што сказ быў прааналізаваны. У відушчых гэты сігнал з'яўляўся значна пазней. Яшчэ не вядома, чаму сляпыя людзі эфектыўней апрацоўваюць мову. Але ў навукоўцаў ёсць адна тэорыя. Яны лічуць, што мозг сляпых інтэнсіўна выкарыстоўвае пэўны ўчастак. Гэта ўчастак, які апрацоўвае зрокавыя стымулы ў відушчых людзей. У сляпых ён не выкарыстоўваецца для таго, каб бачыць. Таму ён ‘свабодны’ для іншых задач. Таму сляпыя маюць большую здольнасць да апрацоўцы мовы.