esperanto » adiga | 15 [dek kvin] | Fruktoj kaj nutraĵoj

15 [пшIыкIутфы] Пхъэшъхьэ-мышъхьэхэр ыкIи гъомлапхъэхэр

15 [pshIykIutfy] Phjeshh'je-myshh'jehjer ykIi gomlaphjehjer

Mi havas fragon.	Сэ цумпэ сиI.; Sje cumpje siI.
Mi havas kivon kaj melonon.	Сэ киви ыкIи нашэ сиI.; Sje kivi ykIi nashje siI.
Mi havas oranĝon kaj grapfrukton.	Сэ апельсин ыкIи грейпфрут сиI.; Sje apel'sin ykIi grejpfrut siI.
Mi havas pomon kaj mangon.	Сэ мыIэрысэ ыкIи манго сиI.; Sje myIjerysje ykIi mango siI.
Mi havas bananon kaj ananason.	Сэ банан ыкIи ананас сиI.; Sje banan ykIi ananas siI.
Mi faras fruktan salaton.	Сэ пхъэшъхьэ-мышъхьэ салат сэшIы.; Sje phjeshh'je-myshh'je salat sjeshIy.
Mi manĝas rostpanon.	Сэ тост сэшхы.; Sje tost sjeshhy.
Mi manĝas rostpanon kun butero.	Сэ тостым тхъу дэсэшхы.; Sje tostym thu djesjeshhy.
Mi manĝas rostpanon kun butero kaj konfitaĵo.	Сэ тостым тхъурэ джемрэ дэсэшхы.; Sje tostym thurje dzhemrje djesjeshhy.
Mi manĝas sandviĉon.	Сэ сэндвич сэшхы.; Sje sjendvich sjeshhy.
Mi manĝas sandviĉon kun margarino.	Сэ сэндвичым маргарин дэсэшхы.; Sje sjendvichym margarin djesjeshhy.
Mi manĝas sandviĉon kun margarino kaj tomatoj.	Сэ сэндвичым маргаринрэ помидоррэ дэсэшхы.; Sje sjendvichym margarinrje pomidorrje djesjeshhy.
Ni bezonas panon kaj rizon.	Тэ хьалыгъурэ пынджрэ тищыкIагъ.; Tje h'alygurje pyndzhrje tishhykIag.
Ni bezonas fiŝon kaj bifstekojn.	Тэ пцэжъые ыкIи лы тищыкIагъ.; Tje pcjezhye ykIi ly tishhykIag.
Ni bezonas picon kaj spagetojn.	Тэ пиццэ ыкIи спагетти тищыкIагъ.; Tje piccje ykIi spagetti tishhykIag.
Kion alian ni bezonas?	Сыд джыри тищыкIагъэр?; Syd dzhyri tishhykIagjer?
Ni bezonas karotojn kaj tomatojn por la supo.	Тэ пхъы ыкIи помидорхэр хьантхъупсым пае тищыкIагъэх.; Tje phy ykIi pomidorhjer h'anthupsym pae tishhykIagjeh.
Kie estas superbazaro?	Супермаркетыр тыдэ щыI?; Supermarketyr tydje shhyI?

La vortoj kaj la vortprovizo

Ĉiu lingvo havas sian propran vortprovizon. Ĝin konsistigas difinita nombro da vortoj. Vorto estas memstara lingva unuo. Vortoj ĉiam havas memstaran signifon. Tio diferencigas ilin de sonoj aŭ silaboj. La nombro de vortoj varias laŭ ĉiu lingvo. La angla havas ekzemple tre multajn vortojn. Ĝin oni eĉ konsideras kiel la Tutmonda Ĉampiono en la kategorio vortprovizo. En la angla supozeble estus hodiaŭ pli ol unu miliono da vortoj. En la Oxford English Dictionary eĉ nombriĝas pli ol 600 000 vortoj. La ĉina, la hispana aŭ la rusa havas multe malpli. La vortprovizo de lingvo ankaŭ dependas de ĝia historio. La anglan influis multaj lingvoj kaj kulturoj. Tio konsiderinde kreskigis la anglan vortprovizon. Sed ankaŭ hodiaŭ pli kaj pli grandiĝas la angla vortprovizo. La fakuloj taksas ke 15 novaj vortoj ĉiutage aldoniĝas. Tiuj venas ĉefe el la kampo de la novaj amaskomunikiloj. La sciencajn fakajn terminojn oni tie ne enkalkulas. Ĉar la nura ĥemia faka terminaro ampleksas milojn da vortoj. En preskaŭ ĉiuj lingvoj la longajn vortojn oni pli malofte uzas ol la mallongajn. Kaj la plej multaj parolantoj uzas nur tre malmultajn vortojn. Tial ni distingas inter la aktiva kaj la pasiva vortprovizo. La pasiva vortprovizo enhavas vortojn kiujn ni komprenas. Sed ilin ni ne uzas aŭ nur tre malofte. La aktiva vortprovizo ampleksas vortojn kiujn ni regule uzas. Por simplaj konversacioj aŭ tekstoj sufiĉas jam malmultaj vortoj. En la angla oni bezonas por tio nur ĉirkaŭ 400 vortojn kaj 40 verbojn. Do ne maltrankviliĝu se via vortprovizo estas limigita!