esperanto » makedona | 18 [dek ok] | Dompurigado

18 [осумнаесет] Чистење на куќата

18 [osoomnayesyet] Chistyeњye na kookjata

Hodiaŭ estas sabato.	Денес е сабота.; Dyenyes ye sabota.
Hodiaŭ ni havas tempon.	Денес ние имаме време.; Dyenyes niye imamye vryemye.
Hodiaŭ ni purigadas la loĝejon.	Денес ние ќе го чистиме станот.; Dyenyes niye kjye guo chistimye stanot.
Mi purigadas la banĉambron.	Јас ја чистам бањата.; Јas јa chistam baњata.
Mia edzo lavas la aŭton.	Мажот ми ја мие колата.; Maʐot mi јa miye kolata.
La infanoj purigadas la biciklojn.	Децата ги чистат велосипедите.; Dyetzata gui chistat vyelosipyeditye.
Avinjo akvumas la florojn.	Баба ги полева цвеќињата.; Baba gui polyeva tzvyekjiњata.
La infanoj ordigas la infanĉambron.	Децата ја раскреваат детската соба.; Dyetzata јa raskryevaat dyetskata soba.
Mia edzo ordigas sian skribotablon.	Мажот ми ја раскрева неговата работна маса.; Maʐot mi јa raskryeva nyeguovata rabotna masa.
Mi enigas la lavotaĵon en la lavmaŝinon.	Јас ги ставам алиштата во машината за перење алишта.; Јas gui stavam alishtata vo mashinata za pyeryeњye alishta.
Mi etendas la sekigotan lavitaĵon.	Јас ги закачувам алиштата.; Јas gui zakachoovam alishtata.
Mi gladas la lavitaĵon.	Јас ги пеглам алиштата.; Јas gui pyegulam alishtata.
La fenestroj estas malpuraj.	Прозорците се извалкани.; Prozortzitye sye izvalkani.
La planko estas malpura.	Подот е извалкан.; Podot ye izvalkan.
La vazaro estas malpura.	Садовите се извалкани.; Sadovitye sye izvalkani.
Kiu purigadas la fenestrojn?	Кој ги чисти прозорците?; Koј gui chisti prozortzitye?
Kiu polvosuĉas?	Кој всмукува прашина?; Koј vsmookoova prashina?
Kiu lavas la vazaron?	Кој ги мие садовите?; Koј gui miye sadovitye?

Ĉu patrina lingvo? Patra lingvo!

De kiu vi lernis vian lingvon infanaĝe? Vi senhezite respondos : de la patrino! Tion pensas la plej multaj homoj en la mondo. La termino ‘patrina lingvo’ ekzistas en preskaŭ ĉiuj popoloj. Kaj la angloj kaj la ĉinoj konas ĝin. Eble ĉar la patrinoj pasigas pli da tempo kun la infanoj. Sed freŝaj esploroj kondukas al aliaj rezultoj. Ili montras ke nia lingvo ĝenerale estas la lingvo de niaj patroj. Esploristoj pristudis la heredaĵon kaj lingvojn de miksitaj popoloj. En tiaj popoloj la gepatroj venis el malsamaj kulturoj. Tiuj popoloj aperis antaŭ jarmiloj. Tion kaŭzis grandaj migradaj moviĝoj. La heredaĵo de tiuj miksitaj popoloj estis genetike analizita. Ĝin oni poste komparis kun la lingvo de la popolo. La plej multaj popoloj parolas la lingvon de siaj viraj prapatroj. Tio signifas ke la nacia lingvo estas tiu apartenanta al la Y-kromosomo. La viroj do kunportis sian lingvon en fremdajn landojn. Kaj poste la tie vivantaj virinoj adoptis la novan lingvon de la viroj. Sed ankaŭ hodiaŭ la patroj havas grandan influon je nia lingvo. Ĉar la beboj lernante orientiĝas laŭ la lingvo de siaj patroj. La patroj parolas konsiderinde malpli kun siaj gefiloj. La vira sintakso ankaŭ pli simplas ol la virina. La lingvo de la patroj do pli bone taŭgas por la beboj. Ĝi ne superŝarĝas ilin kaj do pli facile lerneblas. Tial infanoj parolante preferas imiti paĉjon ol panjon. Poste la lingvon de la infano tamen markas la vortprovizo de la patrino. Sekve, nian lingvon influas kaj la patrinoj kaj la patroj. Ĝi do devus nomiĝi la gepatra lingvo!