esperanto » vjetnama | 65 [sesdek kvin] | Neado 2

65 [Sáu mươi lăm] Phủ định 2

Ĉu la ringo multekostas	Cái nhẫn này có đắt không?
Ne, ĝi kostas nur cent eŭrojn.	Không, cái này có một trăm Euro thôi.
Sed mi havas nur kvindek.	Nhưng mà tôi chỉ có năm chục.
Ĉu vi jam pretas	Bạn đã xong chưa?
Ne, ankoraŭ ne.	Chưa, chưa xong.
Sed mi baldaŭ pretos.	Nhưng mà tôi sắp xong rồi.
Ĉu vi ŝatus pli da supo	Bạn có muốn thêm xúp nữa không?
Ne, mi ne volas pli.	Không, tôi không muốn nữa.
Sed plian glaciaĵon.	Nhưng mà một xuất kem nữa.
Ĉu de longe vi loĝas ĉi-tie	Bạn sống ở đây lâu chưa?
Ne, de nur unu monato.	Chưa lâu, mới được một tháng.
Sed mi jam konas multajn homojn.	Nhưng mà tôi đã quen nhiều người rồi.
Ĉu vi veturos hejmen morgaŭ	Bạn ngày mai đi xe về nhà à?
Ne, nur ĉi-tiun semajnfinon.	Chưa, cuối tuần cơ.
Sed mi jam revenos dimanĉon.	Nhưng mà chủ nhật tôi đã về rồi.
Ĉu via filino estas plenkreska	Con gái bạn đã trưởng thành chưa?
Ne, ŝi estas nur deksepjara.	Chưa, nó mới mười bảy thôi.
Sed ŝi jam havas koramikon.	Nhưng mà nó đã có bạn trai rồi.

La genetika mutacio ebligas paroli

El ĉiuj surteraj vivaĵoj, nur la homo kapablas paroli. Tio diferencigas lin de la bestoj kaj kreskaĵoj. Kompreneble ankaŭ la bestoj kaj la kreskaĵoj komunikas inter si. Ili tamen ne regas kompleksan silaban lingvon. Sed kial la homo kapablas paroli? Paroli bezonigas difinitajn organajn atributojn. Tiuj korpaj trajtoj troviĝas nur en la homo. Sed ne estas evidente ke ilin evoluigis li. En la evoluhistorio nenio okazas nenial. La homo iam ekparolis. Oni ankoraŭ ne scias kiam ekzakte tio okazis. Sed devas okazinti io doninta la parolkapablon al la homo. La esploristoj kredas ke pri tio respondecas genetika mutacio. La antropologoj komparis la genetikan heredaĵon de diversaj vivaĵoj. Sciatas ke difinita geno influas la parolkapablon. La homoj en kiuj ĝi estas difektita havas parolproblemojn. Ili ne povas bone esprimiĝi kaj malpli bone komprenas vortojn. Tiun genon oni pristudis en la homo, la simioj kaj la musoj. En la homoj kaj la ŝimpanzoj ĝi tre similas. Nur du diferencetoj distingeblas. Sed tiuj diferencoj rimarkeblas en la cerbo. Kune kun aliaj genoj ili influas iujn cerbajn aktivecojn. Tio kapabligas la homon paroli kaj ne la simion. La enigmo de la homa lingvo do ankoraŭ ne estas solvita. Ĉar ne sufiĉas la nura genetika mutacio por kapabli paroli. La esploristoj enplantis la homan genan variaĵon en musojn. Tio ne kapabligis tiujn paroli... Sed ilia bleketo alie sonis!