nynorsk » latvisk | 84 [åttifire] | Fortid 4

84 [astoņdesmit četri] Pagātne 4

lese	lasīt
Eg las.	Es lasīju.
Eg las heile romanen.	Es izlasīju visu romānu.
forstå	saprast
Eg forsto.	Es sapratu.
Eg forsto heile teksten.	Es sapratu visu tekstu.
svare	atbildēt
Eg svara.	Es atbildēju.
Eg har svara på alle spørsmåla.	Es atbildēju uz visiem jautājumiem.
Eg veit det - eg visste det.	Es to zinu – es to zināju.
Eg skriv det - eg skreiv det.	Es to rakstu – es to uzrakstīju.
Eg høyrer det - eg høyrde det.	Es to dzirdu – es to dzirdēju.
Eg hentar det - eg henta det.	Es to nesu – es to atnesu.
Eg bringar det - eg bringa det.	Es to nesu – es to atnesu.
Eg kjøper det - eg kjøpte det.	Es to pērku – es to nopirku.
Eg ventar det - eg venta det.	Es to gaidu – es to gaidīju.
Eg forklarar det - eg forklara det.	Es to paskaidroju – es to paskaidroju.
Eg veit det - eg visste det.	Es to pazīstu – es to pazinu.

Å vere tospråkleg betrar hørselen

Menneske som snakkar to språk, høyrer betre. Dei er flinkare til å skilje mellom ulike lydar. Ein amerikansk studie har kome fram til dette. Forskarar testa fleire tenåringar. Ein del av forsøkspersonane vaks opp som tospråklege. Desse tenåringane snakka engelsk og spansk. Den andre delen av forsøkspersonane snakka berre engelsk. Dei unge menneska skulle høyre på ei bestemt staving. Det var stavinga ‘da’. Ho høyrde ikkje til i nokon av dei to språka. Stavinga vart spelt for forsøkspersonane i øyreklokker. Samstundes vart hjerneaktiviteten målt. Etter testen skulle tenåringane høyre på stavinga ein gong til. Men denne gongen var det mange forstyrrande lydar i tillegg. Det var ulike stemmer som sa meiningslause setningar. Dei tospråklege reagerte veldig sterkt på stavinga. Hjernen deira viste høg aktivitet. Dei var i stand til å kjenne att stavinga, både med og utan tilleggsstøyen. Dei einspråklege forsøkspersonane lukkast ikkje med det. Hørselen deira var ikkje så god som hjå dei tospråklege. Resultatet av eksperimentet overraska forskarane. Til då var det berre kjent at musikarar har godt gehør. Men det ser ut til at det trenar øyra å vere tospråkleg òg. Tospråklege menneske er heile tida utsett for ulike klangar. Difor må hjernen deira utvikle nye evner. Han lærer å skilje mellom ulike språklege stimuli. No undersøkjer forskarane korleis språkkunnskap påverkar hjernen. Kanskje kan hørselen ha nytte av at vi lærer språk seinare òg...