Afrikaans » Letties | 81 [een en tagtig] | Verlede tyd 1

81 [astoņdesmit viens] Pagātne 1

skryf	rakstīt
Hy het ’n brief geskryf.	Viņš rakstīja vēstuli.
En sy het ’n kaartjie geskryf.	Un viņa rakstīja pastkarti.
lees	lasīt
Hy het ’n tydskrif gelees.	Viņš lasīja ilustrētu žurnālu.
En sy het ’n boek gelees.	Un viņa lasīja grāmatu.
neem / vat	ņemt
Hy het ’n sigaret geneem.	Viņš paņēma cigareti.
Sy het ’n stuk sjokolade geneem.	Viņa paņēma gabaliņu šokolādes.
Hy was ontrou, maar sy was getrou.	Viņš bija neuzticīgs, bet viņa bija uzticīga.
Hy was lui, maar sy was fluks.	Viņš bija slinks, bet viņa bija čakla.
Hy was arm, maar sy was ryk.	Viņš bija nabadzīgs, bet viņa bija bagāta.
Hy het geen geld nie, net skuld.	Viņam nebija naudas, bet bija parādi.
Hy het geen geluk nie, net slegte geluk.	Viņam nebija laimes, bet bija nelaimes.
Hy het geen sukses nie, net terugslae.	Viņam nebija panākumu, bet bija neveiksmes.
Hy was nie tevrede nie, maar ontevrede.	Viņš nebija apmierināts, bet bija neapmierināts.
Hy was nie gelukkig nie, maar ongelukkig.	Viņš nebija laimīgs, bet bija nelaimīgs.
Hy was nie aangenaam nie, maar onaangenaam.	Viņš nebija simpātisks, bet bija nesimpātisks.

Die geskiedenis van taalkunde

Tale het mense nog altyd gefassineer. Daarom het taalkunde ’n baie lang geskiedenis. Taalkunde is ’n sistematiese ondersoek van taal. Mense het duisende jare gelede al oor taal nagedink. So het verskillende kulture verskillende stelsels ontwikkel. Gevolglik het daar verskillende beskrywings van taal ontstaan. Die hedendaagse taalkunde is meer op ou teorieë as enigiets anders gegrond. Veral in Griekeland het baie tradisies tot stand gekom. Die oudste bekende werk oor tale kom egter uit Indië. Dis 3 000 jaar gelede deur die grammatikus Sakatajana geskryf. In antieke tye het filosowe soos Plato hulle met tale besig gehou. Later het Romeinse skrywers hul teorieë verder ontwikkel. In die agtste eeu het die Arabiere ook hul eie tradisies ontwikkel. Hul werk het toe reeds noukeurige beskrywings van die Arabiese taal bevat. In die moderne tyd wou mense veral navors waar taal vandaan kom. Geleerdes het veral in die geskiedenis van taal belanggestel. In die 18de eeu het mense tale met mekaar begin vergelyk. Hulle wou verstaan hoe tale ontwikkel. Later het hulle op tale as ’n stelsel gekonsentreer. Die fokuspunt was die vraag hoe tale werk. Deesdae is daar ’n groot aantal denkrigtings in taalkunde. Sedert die 50’s het baie nuwe dissiplines ontwikkel. Hulle is deels sterk deur ander wetenskappe beïnvloed. Voorbeelde is psigolinguistiek en interkulturele kommunikasie. Die nuutste rigtings in taalwetenskap is uiters gespesialiseerd. Een voorbeeld is feministiese taalkunde. Die geskiedenis van taalkunde loop dus verder… Solank daar tale is, sal mense daaroor nadink!