esperanto » bosna | 9 [naŭ] | Semajntagoj

9 [devet] Dani u sedmici

la lundo	Ponedjeljak
la mardo	Utorak
la merkredo	Srijeda
la ĵaŭdo	Četvrtak
la vendredo	Petak
la sabato	Subota
la dimanĉo	Nedjelja
la semajno	Sedmica
de lundo ĝis dimanĉo	od ponedjeljka do nedjelje
La unua tago estas lundo.	Prvi dan je ponedjeljak.
La dua tago estas mardo.	Drugi dan je utorak.
La tria tago estas merkredo.	Treći dan je srijeda.
La kvara tago estas ĵaŭdo.	Četvrti dan je četvrtak.
La kvina tago estas vendredo.	Peti dan je petak.
La sesa tago estas sabato.	Šesti dan je subota.
La sepa tago estas dimanĉo.	Sedmi dan je nedjelja.
La semajno havas sep tagojn.	Sedmica ima sedam dana.
Ni laboras nur kvin tagojn.	Mi radimo samo pet dana.

La latina, ĉu vivanta lingvo?

La angla estas nuntempe la plej grava monda lingvo. Ĝin oni instruas tutmonde kaj ĝi estas oficiala lingvo en multaj landoj. Tiun rolon antaŭe ludis la latina. La latinan origine parolis la latinoj. Ili estis la enloĝantoj de Latio, kies centro estis Romo. La lingvo disvastiĝis kun la ekspansio de la Romia Imperio. En la antikva tempo, la latina estis la gepatra lingvo de multaj popoloj. Ili vivis en Eŭropo, Nordafriko kaj Okcidentazio. Sed la parola latina diferenciĝis de la klasika latina. Ĝi estis ordinara lingvo, nomita vulgara latina. En la romiigitaj regionoj ekzistis malsamaj dialektoj. El la dialektoj disvolviĝis mezepoke naciaj lingvoj. La lingvoj devenantaj el la latina estas la latinidaj lingvoj. Al tiuj apartenas la itala, la hispana kaj la portugala. Ankaŭ la franca kaj la rumana baziĝas sur la latina. Sed la latina ne vere estingiĝis. Ĝis la 19a jarcento ĝi estis grava komerca lingvo. Kaj ĝi restis la lingvo de la kleruloj. Por la scienco ĝis hodiaŭ gravas la latina. Ĉar multaj fakaj terminoj havas latinan devenon. Ankaŭ en lernejoj oni ankoraŭ instruas la latinan kiel fremdan lingvon. Kaj la universitatoj ofte atendas konojn de la latina. La latina do ne estas morta, eĉ se ĝin oni ne plu parolas. De pluraj jaroj la latina eĉ spertas revigliĝon. La nombro de homoj volantaj lerni la latinan denove kreskas. Ĝin oni plu konsideras kiel ŝlosilo al la lingvo kaj kulturo de multaj landoj. Do kuraĝu lerni la latinan! Audaces fortuna adiuvat , la bonŝanco favoras la aŭdaculojn!