esperanto » ĉeĥa | 19 [dek naŭ] | En la kuirejo

19 [devatenáct] V kuchyni

Ĉu vi havas novan kuirejon?	Máš novou kuchyni?
Kion vi volas kuiri hodiaŭ?	Co chceš dnes vařit?
Ĉu vi kuiras elektre aŭ gase?	Vaříš na elektřině nebo na plynu?
Ĉu mi tranĉu la cepojn?	Mám nakrájet cibuli?
Ĉu mi senŝeligu la terpomojn?	Mám oloupat brambory?
Ĉu mi lavu la salaton?	Mám umýt salát?
Kie estas la glasoj?	Kde jsou skleničky?
Kie estas la vazaro?	Kde je nádobí?
Kie estas la manĝilaro?	Kde je příbor?
Ĉu vi havas skatolmalfermilon?	Máš otvírák na konzervy?
Ĉu vi havas botelmalfermilon?	Máš otvírák lahví?
Ĉu vi havas korktirilon?	Máš vývrtku?
Ĉu vi kuiras la supon en ĉi-tiu kaserolo?	Vaříš polévku v tomto hrnci?
Ĉu vi fritas la fiŝon en ĉi-tiu pato?	Smažíš rybu v této pánvi?
Ĉu vi kradrostas la legomojn sur ĉi-tiu kradrostilo?	Griluješ zeleninu na tomto grilu?
Mi preparas la tablon.	Prostřu stůl.
Jen la tranĉiloj, la forkoj kaj la kuleroj.	Tady jsou nože, vidličky a lžičky.
Jen la glasoj, la teleroj kaj la buŝtukoj.	Tady jsou skleničky, talíře a ubrousky.

La latinidaj lingvoj

700 milionoj da homoj havas latinidan lingvon kiel gepatran lingvon. La latinida lingvogrupo sekve estas inter la plej gravaj en la mondo. La latinidaj lingvoj apartenas al la hindeŭropa lingva familio. Ĉiuj latinidaj lingvoj originas el la latina. Tio signiifas ke ili estas idoj de la lingvo de Romio. La bazo de ĉiuj latinidaj lingvoj estis la vulgara latina. Tio subkompreniĝas kiel la parola latina de la Malfrua Antikvo. La vulgara latina disvastiĝis tuteŭrope per la romiaj konkeroj. El ĝi poste evoluis la latinidaj lingvoj kaj dialektoj. Sed la latina mem estas italika lingvo. Entute estas ĉirkaŭ 15 latinidaj lingvoj. La ĝustan nombron malfacilas determini. Ofte ne klaras ĉu temas pri memstaraj lingvoj aŭ nur dialektoj. Iuj latinidaj lingvoj intertempe estingiĝis. Sed ankaŭ novaj lingvoj formiĝis sur latinida bazo. Temas pri la kreolaj lingvoj. La hispana estas hodiaŭ la plej grava latinida lingvo en la mondo. Kun pli ol 380 milionoj da parolantoj ĝi apartenas al la mondaj lingvoj. La latinidaj lingvoj estas por la sciencistoj tre interesaj. Ĉar la historio de tiu lingva grupo estas bone dokumentita. De 2500 jaroj ekzistas latinaj aŭ romiaj skribaĵoj. Baze de ili la lingvistoj pristudas la estiĝon de la unuopaj lingvoj. Tiel esploreblas laŭ kiuj reguloj lingvo evoluas. Multaj el tiuj rezultoj aplikeblas al aliaj lingvoj. La gramatiko de la latinidaj lingvoj estas simile konstruita. Sed tre similas precipe la vorprovizo de la lingvoj. Kiam oni lernas latinidan lingvon, oni facile lernas alian. Dankon, la latina!