esperanto » pola | 9 [naŭ] | Semajntagoj

9 [dziewięć] Dni tygodnia

la lundo	Poniedziałek
la mardo	Wtorek
la merkredo	Środa
la ĵaŭdo	Czwartek
la vendredo	Piątek
la sabato	Sobota
la dimanĉo	Niedziela
la semajno	tydzień
de lundo ĝis dimanĉo	od poniedziałku do niedzieli
La unua tago estas lundo.	Pierwszy dzień to poniedziałek.
La dua tago estas mardo.	Drugi dzień to wtorek.
La tria tago estas merkredo.	Trzeci dzień to środa.
La kvara tago estas ĵaŭdo.	Czwarty dzień to czwartek.
La kvina tago estas vendredo.	Piąty dzień to piątek.
La sesa tago estas sabato.	Szósty dzień to sobota.
La sepa tago estas dimanĉo.	Siódmy dzień to niedziela.
La semajno havas sep tagojn.	Tydzień ma siedem dni.
Ni laboras nur kvin tagojn.	My pracujemy tylko pięć dni.

La latina, ĉu vivanta lingvo?

La angla estas nuntempe la plej grava monda lingvo. Ĝin oni instruas tutmonde kaj ĝi estas oficiala lingvo en multaj landoj. Tiun rolon antaŭe ludis la latina. La latinan origine parolis la latinoj. Ili estis la enloĝantoj de Latio, kies centro estis Romo. La lingvo disvastiĝis kun la ekspansio de la Romia Imperio. En la antikva tempo, la latina estis la gepatra lingvo de multaj popoloj. Ili vivis en Eŭropo, Nordafriko kaj Okcidentazio. Sed la parola latina diferenciĝis de la klasika latina. Ĝi estis ordinara lingvo, nomita vulgara latina. En la romiigitaj regionoj ekzistis malsamaj dialektoj. El la dialektoj disvolviĝis mezepoke naciaj lingvoj. La lingvoj devenantaj el la latina estas la latinidaj lingvoj. Al tiuj apartenas la itala, la hispana kaj la portugala. Ankaŭ la franca kaj la rumana baziĝas sur la latina. Sed la latina ne vere estingiĝis. Ĝis la 19a jarcento ĝi estis grava komerca lingvo. Kaj ĝi restis la lingvo de la kleruloj. Por la scienco ĝis hodiaŭ gravas la latina. Ĉar multaj fakaj terminoj havas latinan devenon. Ankaŭ en lernejoj oni ankoraŭ instruas la latinan kiel fremdan lingvon. Kaj la universitatoj ofte atendas konojn de la latina. La latina do ne estas morta, eĉ se ĝin oni ne plu parolas. De pluraj jaroj la latina eĉ spertas revigliĝon. La nombro de homoj volantaj lerni la latinan denove kreskas. Ĝin oni plu konsideras kiel ŝlosilo al la lingvo kaj kulturo de multaj landoj. Do kuraĝu lerni la latinan! Audaces fortuna adiuvat , la bonŝanco favoras la aŭdaculojn!