esperanto » albana | 32 [tridek du] | En la restoracio 4

32 [tridhjetёedy] Nё restorant 4

Unu porcion da fritoj kun keĉapo.	Patate tё skuqura me Ketchup.
Kaj du kun majonezo.	Dhe dy herё me majonezё.
Kaj tri rostitajn kolbasojn kun mustardo.	Dhe tre herё salçiçe me musardё.
Kiujn legomojn vi havas	Çfarё perimesh keni?
Ĉu vi havas fazeolojn	A keni fasule?
Ĉu vi havas florbrasikon	A keni lulelakёr?
Mi ŝatas manĝi maizon.	Unё ha misёr me qejf.
Mi ŝatas manĝi kukumojn.	Unё ha kastravec me qejf.
Mi ŝatas manĝi tomatojn.	Unё ha domate me qejf.
Ĉu vi ŝatas manĝi ankaŭ poreon	Hani me qejf pras?
Ĉu vi ŝatas manĝi ankaŭ acidbrasikon	Hani me qejf lakёr turshi?
Ĉu vi ŝatas manĝi ankaŭ lentojn	Hani me qejf thjerёza?
Ĉu vi ŝatas manĝi ankaŭ karotojn	A i ke qejf karrotat?
Ĉu vi ŝatas manĝi ankaŭ brokolojn	A ke qejf brokolit?
Ĉu vi ŝatas manĝi ankaŭ kapsikojn	A i ke qejf specat?
Mi ne ŝatas cepojn.	S’mё pёlqejnё qepёt.
Mi ne ŝatas olivojn.	S’mё pёlqejnё ullinjtë.
Mi ne ŝatas fungojn.	S’mё pёlqejnё kёrpudhat.

La beboj liplegas!

Lernante paroli la beboj rigardas la buŝon de siaj gepatroj. Tion malkovris evolupsiĥologoj. La beboj komencas liplegi ĉirkaŭsesmonatiĝante. Ili tiel lernas kiel ili formu sian buŝon por produkti sonojn. Unujariĝante la beboj jam komprenas iujn vortojn. Ekde tiu aĝo ili denove rigardas la okulojn de la homoj. Ili tiel ricevas multajn gravajn informojn. Per iliaj okuloj ili ekscias ĉu siaj gepatroj gajas aŭ malgajas. Ili tiel lernas koni la mondon de la sentoj. Interese iĝas kiam oni parolas al ili en fremda lingvo. La beboj tiam rekomencas ja liplegi. Ili tiel lernas formi ankaŭ fremdajn sonojn. Parolante kun beboj oni tial ĉiam rigardu ilin. La beboj krome bezonas dialogon por sia lingva evoluo. La gepatroj ja tre ofte ripetas tion, kion la beboj diras. La beboj tiel ricevas reagon. Tio tre gravas por la etinfanoj. Ili tiam scias ke ili komprenatas. Tiu konfirmo motivas la bebojn. Ili poste plu ĝuas lerni paroli. Do ne sufiĉas aŭdigi sonregistraĵojn al beboj. Ke la beboj vere povas liplegi pruvas esploroj. En eksperimentoj oni montris sensonajn videofilmojn al etinfanoj. Temis pri videofilmoj en la gepatra lingvo de la beboj kaj en fremdaj lingvoj. La beboj pli longe rigardis la videofilmojn en sia propra lingvo. Ili ankaŭ estis evidente pli atentemaj tiuokaze. Sed la unuaj bebaj vortoj samas en la tuta mondo. Panjo kaj paĉjo, tio facile elparoleblas en ĉiuj lingvoj!