esperanto » vjetnama | 83 [okdek tri] | Is-tempo 3

83 [Tám mươi ba] Quá khứ 3

telefoni	Gọi điện thoại
Mi telefonis.	Tôi đã gọi điện thoại.
Mi telefonis la tutan tempon.	Tôi đã gọi điện thoại suốt.
demandi	Hỏi
Mi demandis.	Tôi đã hỏi.
Mi ĉiam demandis.	Tôi lúc nào cũng đã hỏi.
rakonti	Kể
Mi rakontis.	Tôi đã kể.
Mi rakontis la tutan historion.	Tôi đã kể hết câu chuyện.
studi	Học tập
Mi studis.	Tôi đã học.
Mi studis la tutan vesperon.	Tôi đã học suốt buổi tối.
labori	Làm việc
Mi laboris.	Tôi đã làm việc.
Mi laboris la tutan tagon.	Tôi đã làm việc suốt cả ngày.
manĝi	Ăn
Mi manĝis.	Tôi đã ăn rồi.
Mi manĝis la tutan manĝon.	Tôi đã ăn tất cả đồ ăn rồi.

La afrikaj lingvoj

En Afriko parolatas multegaj malsamaj lingvoj. Neniu alia kontinento havas tiom da malsamaj lingvoj. La diverseco de la afrikaj lingvoj impresas. La nombron de afrikaj lingvoj oni taksas je ĉirkaŭ 2000. Sed ĉiuj tiuj lingvoj ne similas! Tute male, ili ofte estas eĉ plene malsamaj! La lingvoj de Afriko apartenas al kvar malsamaj lingvaj familioj. Iuj afrikaj lingvoj havas tutmonde unikajn karakterizaĵojn. Estas ekzemple sonoj ne imiteblaj de eksterlandanoj. En Afriko, la landaj limoj ne ĉiam estas ankaŭ la lingvaj limoj. En iuj regionoj estas multegaj malsamaj lingvoj. En Tanzanio parolatas ekzemple lingvoj el ĉiuj kvar familioj. La afrikansa konsistigas escepton inter la afrikaj lingvoj. Tiu lingvo estiĝis koloniepoke. Tiuepoke renkontiĝis homoj el diversaj kontinentoj. Ili venis el Afriko, Eŭropo kaj Azio. Tiu kontakta situacio ebligis la evoluon de nova lingvo. La afrikansa montras influojn el multaj lingvoj. Sed tiu lingvo plej proksime parencas kun la nederlanda. Hodiaŭ, la afrikansa parolatas precipe en Sudafriko kaj Namibio. La plej eksterordinara afrika lingvo estas la pertambura lingvo. Teorie ĉiu mesaĝo sendeblas per tamburoj. La lingvoj dissendataj per tamburoj estas tonaj lingvoj. La signifo de la vortoj aŭ silaboj dependas de la tonaltoj. Tio signifas ke la tonojn oni devas pertambure imiti. La pertamburan lingvon oni komprenas en Afriko ekde la infanaĝo. Kaj ĝi tre efikas… La pertambura lingvo aŭdeblas ĝis distanco de 12 kilometroj!