polski » litewski | 34 [trzydzieści cztery] | W pociągu

34 [trisdešimt keturi] Traukinyje

Czy to jest pociąg do Berlina?	Ar tai traukinys į Berlyną?
O której odjeżdża ten pociąg?	Kada traukinys išvyksta?
O której ten pociąg będzie w Berlinie?	Kada traukinys atvyksta į Berlyną?
Przepraszam, czy mogę przejść?	Atsiprašau, ar galiu praeiti?
To jest chyba moje miejsce.	(Aš) manau, kad tai mano vieta.
Sądzę, że pan / pani siedzi na moim miejscu.	(Aš) manau, kad (jūs) sėdite mano vietoje.
Gdzie jest wagon sypialny?	Kur yra miegamasis vagonas?
Wagon sypialny jest na końcu pociągu.	Miegamasis vagonas yra traukinio gale.
A gdzie jest wagon restauracyjny? – Na początku.	O kur yra vagonas-restoranas? — Priekyje.
Czy mogę spać na dole?	Ar galiu miegoti apačioje?
Czy mogę spać po środku?	Ar galiu miegoti viduryje?
Czy mogę spać na górze?	Ar galiu miegoti viršuje?
Kiedy będziemy na granicy?	Kada būsime prie sienos?
Jak długo trwa podróż do Berlina?	Kiek trunka kelionė į Berlyną?
Czy ten pociąg ma opóźnienie?	Ar traukinys vėluoja?
Ma pan / pani coś do czytania?	Ar turite ką nors paskaityti?
Czy można tu dostać coś do jedzenia i picia?	Ar čia galima gauti ko nors (pa) valgyti ir (atsi) gerti?
Może mnie pan / pani obudzić o 7.00?	Ar galite mane pažadinti 7 (septintą) valandą?

Rozwój języka

Dlaczego ze sobą rozmawiamy, jest oczywiste. Chcielibyśmy się wymieniać informacjami i rozumieć się nawzajem. To, jak dokładnie powstał język, nie jest zbyt oczywiste. Istnieją na ten temat różne teorie. Jest jednak pewne, że język to bardzo stary fenomen. Warunkiem mowy były określone cechy fizyczne. Były one konieczne, by móc tworzyć głoski. Już neandertalczycy mieli zdolność używania swojego głosu. Przez to różnili się od zwierząt. Poza tym głośny, silny głos był ważny do obrony. Można nim było zagrozić wrogom lub ich wystraszyć. Wtedy wytwarzano już narzędzia i ogień. Wiedza ta musiała być jakoś przekazana następnym pokoleniom. Język był ważny również do polowań w grupach. Prosta forma porozumienia była już przed 2 milionami lat. Pierwszymi elementami mowy były znaki i gesty. Ludzie chcieli się jednak porozumiewać także w ciemności. Musieli zatem rozmawiać ze sobą bez patrzenia na siebie. Dlatego właśnie rozwinął się głos, który zastąpił znaki. Język w dzisiejszym rozumieniu ma co najmniej 50 000 lat. Kiedy Homo sapiens opuścił Afrykę, rozprzestrzenił się na cały świat. W różnych regionach języki oddzieliły się od siebie. Oznacza to, że powstały różne rodziny języków. Zawierały one jednak tylko podstawy systemów językowych. Pierwsze języki były o wiele mniej złożone niż są dzisiaj. Przez gramatykę, fonologię i semantykę rozwijały się dalej. Można by powiedzieć, że różne języki to różne rozwiązania. Problem był jednak zawsze taki sam: Jak okażę to, co myślę?