Afrikaans » Noors - Nynorsk | 84 [vier en tagtig] | Verlede tyd 4

84 [åttifire] Fortid 4

lees	lese
Ek het gelees.	Eg las.
Ek het die hele roman gelees.	Eg las heile romanen.
verstaan	forstå
Ek het verstaan.	Eg forsto.
Ek het die hele teks verstaan.	Eg forsto heile teksten.
antwoord	svare
Ek het geantwoord.	Eg svara.
Ek het alle vrae beantwoord.	Eg har svara på alle spørsmåla.
Ek weet dit – Ek het dit geweet.	Eg veit det - eg visste det.
Ek skryf – Ek het dit geskryf.	Eg skriv det - eg skreiv det.
Ek hoor dit – Ek het dit gehoor.	Eg høyrer det - eg høyrde det.
Ek haal dit – Ek het dit gehaal.	Eg hentar det - eg henta det.
Ek bring dit – Ek het dit gebring.	Eg bringar det - eg bringa det.
Ek koop dit – Ek het dit gekoop.	Eg kjøper det - eg kjøpte det.
Ek verwag dit – Ek het dit verwag.	Eg ventar det - eg venta det.
Ek verduidelik dit – Ek het dit verduidelik.	Eg forklarar det - eg forklara det.
Ek ken dit – Ek het dit geken.	Eg veit det - eg visste det.

Tweetaligheid verbeter gehoor

Mense wat twee tale praat, hoor beter. Hulle kan akkurater tussen verskillende klanke onderskei. Dit was die gevolgtrekking van ’n Amerikaanse studie. Navorsers het verskeie tieners getoets. Van die proefkonyne het tweetalig grootgeword. Dié tieners het Engels en Spaans gepraat. Die ander groep proefkonyne het net Engels gepraat. Die jongmense moes na ’n spesifieke lettergreep luister. Dit was die lettergreep “da”. Dit kom nie in een van die tale voor nie. Die lettergreep is op oorfone vir die proefkonyne gespeel. Hul breinaktiwiteit is terselfdertyd gemeet. Na die toets moes die tieners weer na die lettergreep luister. Die keer kon hulle egter ook steurende klanke hoor. Dit was verskillende stemme wat betekenislose sinne gesê het. Die tweetalige mense het baie sterk op die lettergreep gereageer. Hul brein het baie aktiwiteit gewys. Hulle kon die lettergreep met en sonder steurende klanke presies herken. Die eentalige proefkonyne kon dit nie regkry nie. Hul gehoor was nie soos goed soos die tweetalige proefkonyne s’n nie. Die resultaat van die eksperiment het navorsers verras. Voorheen was dit net bekend dat musikante besonder goeie gehoor het. Dit lyk egter asof tweetaligheid ook die oor leer. Tweetalige mense word gedurig met verskeie klanke gekonfronteer. Daarvoor moet hul brein nuwe vaardighede ontwikkel. Dit leer hoe om verskillende taalprikkels presies te onderskei. Die navorsers toets nou hoe taalvaardigheid die brein beïnvloed. Miskien baat gehoor steeds daarby as ’n mens later in jou lewe tale leer…