Afrikaans » Sweeds | 68 [agt en sestig] | groot – klein

68 [sextioåtta] stor – liten

groot en klein	stor och liten
Die olifant is groot.	Elefanten är stor.
Die muis is klein.	Musen är liten.
donker en helder	mörk och ljus
Die nag is donker.	Natten är mörk.
Die dag is helder.	Dagen är ljus.
oud en jonk	gammal och ung
Ons oupa is baie oud.	Vår farfar / morfar är mycket gammal.
70 jaar gelede was hy nog jonk.	För 70 år sedan var han ännu ung.
mooi en lelik	vacker och ful
Die vlinder is mooi.	Fjärilen är vacker.
Die spinnekop is lelik.	Spindeln är ful.
Dik / vet en dun	tjock och smal
’n Vrou van 100kg is dik / vet.	En kvinna på 100 kg är tjock.
’n Man van 50kg is dun.	En man på 50 kg är smal.
duur en goedkoop	dyr och billig
Die motor is duur.	Bilen är dyr.
Die koerant is goedkoop.	Tidningen är billig.

Twee tale = twee spraaksentrums!

Dis nie vir ons brein om ’t ewe wanneer ons ’n taal leer nie. Omdat dit verskillende stoorplekke vir verskillende tale het. Die tale wat ons leer, word nie almal saam gestoor nie. Tale wat ons as volwassenes leer, het hul eie stoorplek. Dit beteken die brein verwerk die nuwe reëls op ’n ander plek. Hulle word nie saam met die moedertaal gestoor nie. Mense wat aan die ander kant tweetalig grootword, gebruik net een deel van die brein. Talle studies het dié gevolgtrekking gemaak. Neurowetenskaplikes het verskeie proefkonyne ondersoek. Die proefkonyne het twee tale vlot gepraat. Een deel van die toetsgroep het egter met albei tale grootgeword. Die ander deel het die tweede taal later in hul lewe geleer. Navorsers kon die breinaktiwiteit tydens die taaltoetse meet. So kon hulle sien watter dele van die brein tydens die toetse gewerk het. En hulle het gesien dat “laat” leerders twee spraaksentrums het! Navorsers het reeds lank vermoed dis so. Mense met breinbeserings het verskillende simptome. So kan breinskade tot spraakprobleme lei. Mense wat aangetas is, kan nie woorde so goed uitspreek of verstaan nie. Maar tweetalige slagoffers het soms ongewone simptome. Hul spraakprobleme affekteer nie albei tale nie. As slegs een deel van die brein beseer is, kan die ander een nog werk. Dan praat die pasiënte een taal beter as die ander. Die twee tale word ook teen ’n verskillende pas weer geleer. Dit bewys dat albei tale nie op dieselfde plek gestoor word nie. Omdat hulle nie tegelyk geleer is nie, vorm hulle twee sentrums. Dis nog onbekend hoe die brein verskeie tale beheer. Maar nuwe bevindings kan tot nuwe leerstrategieë leer.