esperanto » bosna | 89 [okdek naŭ] | Imperativo 1

89 [osamdeset i devet] Imperativ 1

Vi estas tro maldiligenta – ne estu tiom maldligenta!	Ti si tako lijen / lijena – ne budi tako lijen / lijena!
Vi dormas tro longe – ne dormu tiom longe!	Ti spavaš tako dugo – ne spavaj tako dugo!
Vi venas tro malfrue – ne venu tiom malfrue!	Ti dolaziš tako kasno – ne dolazi tako kasno!
Vi ridas tro laŭte – ne ridu tiom laŭte!	Ti se smiješ tako glasno – ne smij se tako glasno!
Vi parolas tro mallaŭte – ne parolu tiom mallaŭte!	Ti govoriš tako tiho – ne govori tako tiho!
Vi trinkas tro multe – ne trinku tiom multe!	Ti piješ previše – ne pij tako puno!
Vi fumas tro multe – ne fumu tiom multe!	Ti pušiš previše – ne puši tako puno!
Vi laboras tro multe – ne laboru tiom multe!	Ti radiš puno – ne radi toliko puno!
Vi veturas tro rapide – ne veturu tiom rapide!	Ti voziš tako brzo – ne vozi tako brzo!
Ekstaru, Sinjoro Müller!	Ustanite, gospodine Miler!
Eksidu, Sinjoro Müller!	Sjednite, gospodine Miler!
Restu sida, Sinjoro Müller!	Ostanite sjediti, gospodine Miler!
Estu pacienca!	Strpite se!
Lasu al vi tempon!	Ne žurite!
Atendu momenton!	Sačekajte jedan momenat!
Estu prudenta!	Budite pažljivi!
Estu akurata!	Budite tačni!
Ne estu stulta!	Ne budite glupi!

La hispana lingvo

La hispana lingvo apartenas al la mondaj lingvoj. La hispana estas la gepatra lingvo de pli ol 380 milionoj da homoj. Aldoniĝas multegaj homoj kiuj lernas ĝin kiel duan lingvon. Sekve, la hispana estas unu el plej gravaj lingvoj de la terglobo. Ĝi ankaŭ estas la plej granda latinida lingvo. La hispanparolantoj mem nomas sian lingvon español aŭ castellano . La termino castellano malkaŝas la originon de la hispana lingvo. Ĝi evoluis el la popola lingvo de la regiono Kastilio. Ekde la 16a jarcento la plej multaj hispanoj parolis la kastilian. Hodiaŭ la terminoj hispana kaj kastilia sinonime uziĝas. Sed ili ankaŭ povas havi politikan dimension. La hispana estis disvastigita per la konkeroj kaj la koloniigo. Oni parolas la hispanan ankaŭ en okcidenta Afriko kaj en la Filipinoj. Sed la plej multaj hispanparolantoj vivas en Ameriko. La hispana estas la dominanta lingvo en centra kaj suda Ameriko. Sed la nombro de hispanparolantoj kreskas ankaŭ en Usono. Ĉirkaŭ 50 milionoj da homoj en Usono parolas la hispanan. Tio estas pli ol en Hispanujo! La amerika hispana diferenciĝas de la eŭropa hispana. Tiuj diferencoj koncernas precipe la vortprovizon kaj la gramatikon. En Ameriko uziĝas ekzemple alia formo por la preterito. Ankaŭ en la vortprovizo troveblas multaj diferencoj. Iuj vortoj ekzistas nur en Ameriko, aliaj male nur en Hispanujo. Sed ankaŭ en Ameriko la hispana ne estas unuforma. Estas multaj malsamaj variaĵoj de la amerika hispana. Post la angla, la hispana estas la plej lernata fremda lingvo en la mondo. Kaj ĝi relative rapide lerneblas… Kion vi plu atendas? - ¡Vamos!