esperanto » albana | 4 [kvar] | En la lernejo

4 [katёr] Nё shkollё

Kie ni estas	Ku jemi?
Ni estas en la lernejo.	Ne jemi nё shkollё.
Ni havas instruadon.	Ne kemi mёsim.
Tiuj estas la lernejanoj.	Kёta janё nxёnёsit.
Tiu estas la instruistino.	Kjo ёshtё mёsuesja.
Tio estas la klaso.	Kjo ёshtё klasa.
Kion ni faras	Çfarё bёjmё ne?
Ni lernas.	Ne mёsojmё.
Ni lernas lingvon.	Ne mёsojmё njё gjuhё.
Mi lernas la anglan.	Unё mёsoj anglisht.
Vi lernas la hispanan.	Ti mёson spanjisht.
Li lernas la germanan.	Ai mёson gjermanisht.
Ni lernas la francan.	Ne mёsojmё frëngjisht.
Vi lernas la italan.	Ju mёsoni italisht.
Ili lernas la rusan.	Ata mёsojnё rusisht.
Lerni lingvojn estas interese.	Tё mёsosh gjuhё tё huaja ёshtё interesante.
Ni volas kompreni la homojn.	Duam ti kuptojmё njerёzit.
Ni volas paroli kun la homoj.	Duam tё flasim me njerёzit.

Internaciaj vortoj

La tutmondiĝo ne haltiĝas ĉe la lingvo. Tion klare montras la kresko de internaciaj vortoj. La internaciaj vortoj estas tiuj, kiuj troveblas en pluraj lingvoj. Tiuj vortoj havas saman aŭ similan signifon. La prononco ofte samas. La vortoj ankaŭ ortografie ĝenerale tre similas. La disvastiĝo de la internaciaj vortoj estas interesa. Ĝin ne haltigas limoj. Nek geografiaj. Kaj aparte nek lingvaj. Estas vortoj, kiujn oni ĉiukontinente komprenas. La vorto hotel estas bona ekzemplo de tio. Ĝi ekzistas preskaŭ ĉie en la mondo. Multaj internaciaj vortoj venas el la scienco. Ankaŭ la teknikaj terminoj disvastiĝas rapide kaj tutmonde. La malnovaj internaciaj vortoj havas komunan radikon. Ili evoluis el la sama vorto. La internaciaj vortoj ĝenerale baziĝas tamen sur prunto. Tio signifas ke la vortojn oni simple enigas en aliajn lingvojn. Ĉe la integriĝo la kulturaj cirkloj ludas gravan rolon. Ĉiu civilizacio havas siajn proprajn tradiciojn. Tial ne ĉiuj novaj eltrovaĵoj populariĝas ĉie. La kulturaj normoj determinas tion, kio estos adoptita. Multaj aferoj ekzistas nur en iuj partoj de la terglobo. Aliaj aferoj rapide tutmondiĝas. Sed nur kiam disvastiĝas aferoj, disvastiĝas ankaŭ ilia nomo. Precize tio igas la internaciaj vortoj tiom ekscitaj! Kiam ni malkovras lingvojn, ni ankaŭ ĉiam malkovras kulturojn.