polski » bośniański | 56 [pięćdziesiąt sześć] | Uczucia

56 [pedeset i šest] Osjećaji

mieć ochotę	Biti raspoložen
Mamy ochotę.	Raspoloženi smo.
Nie mamy ochoty.	Nismo raspoloženi.
bać się	Bojati se
Boję się.	Ja se bojim.
Nie boję się.	Ja se ne bojim.
mieć czas	Imati vremena
On ma czas.	On ima vremena.
On nie ma czasu.	On nema vremena.
nudzić się	Dosađivati se
Ona się nudzi.	Ona se dosađuje.
Ona się nie nudzi.	Ona se ne dosađuje.
być głodnym	Biti gladan
Jesteście głodni?	Jeste li gladni?
Nie jesteście głodni?	Vi niste gladni?
być spragnionym	Biti žedan
Im chce się pić.	Oni su žedni.
Im nie chce się pić.	Oni nisu žedni.

Język naszych przodków

Nowoczesne języki mogą być badane przez lingwistów. Do tego używa się różnych metod. Jak jednak mówili ludzie przed tysiącami lat? Odpowiedź na to pytanie jest bardzo trudna. Mimo to naukowcy zajmują się tym od dawna. Chcieliby dowieść, jak mówiono dawniej. W tym celu próbują zrekonstruować stare formy językowe. Amerykańscy naukowcy dokonali fascynującego odkrycia. Przeanalizowali ponad 2 000 języków. Badali przy tym przede wszystkim budowę zdań. Wynik ich badań jest bardzo interesujący. Prawie połowa języków ma budowę S-O-V. Oznacza to zasadę: podmiot (Subjekt), dopełnienie (Objekt), czasownik (Verb). Ponad 700 języków naśladuje model S-V-O. A około 160 języków funkcjonuje według systemu V-S-O. Wzór V-O-S jest stosowany tylko w około 40 językach. 120 języków wykazuje formy mieszane. O-V-S i O-S-V to natomiast znacznie rzadsze systemy. Większość badanych języków korzysta więc z zasady S-O-V. Do nich należy na przykład perski, japoński i turecki. Większość istniejących języków naśladuje natomiast wzór S-V-O. W rodzinie indoeuropejskiej dominuje dzisiaj właśnie ta budowa zdania. Naukowcy wierzą, że wcześniej mówiono wzorując się na modelu S-O-V. Na tym systemie bazują wszystkie języki. Potem jednak obrały rozbieżny rozwój. Dlaczego tak się stało, nie wiadomo. Zmiana budowy zdania musi mieć jednak powód. Ponieważ w ewolucji występuje wszystko to, co ma korzyści…