Afrikaans » Katalaans | 68 [agt en sestig] | groot – klein

68 [seixanta-vuit] gran - petit

groot en klein	gran i petit
Die olifant is groot.	L’elefant és gran.
Die muis is klein.	El ratolí és petit.
donker en helder	fosc i clar
Die nag is donker.	La nit és fosca.
Die dag is helder.	El dia és clar.
oud en jonk	vell i jove
Ons oupa is baie oud.	El nostre avi és molt vell.
70 jaar gelede was hy nog jonk.	Fa 70 anys encara era jove.
mooi en lelik	bell i lleig
Die vlinder is mooi.	La papallona és bonica.
Die spinnekop is lelik.	L’aranya és lletja.
Dik / vet en dun	gras i prim
’n Vrou van 100kg is dik / vet.	Una dona de cent quilos és grassa.
’n Man van 50kg is dun.	Un home de cinquanta quilos és prim.
duur en goedkoop	car i barat
Die motor is duur.	El cotxe és car.
Die koerant is goedkoop.	El diari és barat.

Twee tale = twee spraaksentrums!

Dis nie vir ons brein om ’t ewe wanneer ons ’n taal leer nie. Omdat dit verskillende stoorplekke vir verskillende tale het. Die tale wat ons leer, word nie almal saam gestoor nie. Tale wat ons as volwassenes leer, het hul eie stoorplek. Dit beteken die brein verwerk die nuwe reëls op ’n ander plek. Hulle word nie saam met die moedertaal gestoor nie. Mense wat aan die ander kant tweetalig grootword, gebruik net een deel van die brein. Talle studies het dié gevolgtrekking gemaak. Neurowetenskaplikes het verskeie proefkonyne ondersoek. Die proefkonyne het twee tale vlot gepraat. Een deel van die toetsgroep het egter met albei tale grootgeword. Die ander deel het die tweede taal later in hul lewe geleer. Navorsers kon die breinaktiwiteit tydens die taaltoetse meet. So kon hulle sien watter dele van die brein tydens die toetse gewerk het. En hulle het gesien dat “laat” leerders twee spraaksentrums het! Navorsers het reeds lank vermoed dis so. Mense met breinbeserings het verskillende simptome. So kan breinskade tot spraakprobleme lei. Mense wat aangetas is, kan nie woorde so goed uitspreek of verstaan nie. Maar tweetalige slagoffers het soms ongewone simptome. Hul spraakprobleme affekteer nie albei tale nie. As slegs een deel van die brein beseer is, kan die ander een nog werk. Dan praat die pasiënte een taal beter as die ander. Die twee tale word ook teen ’n verskillende pas weer geleer. Dit bewys dat albei tale nie op dieselfde plek gestoor word nie. Omdat hulle nie tegelyk geleer is nie, vorm hulle twee sentrums. Dis nog onbekend hoe die brein verskeie tale beheer. Maar nuwe bevindings kan tot nuwe leerstrategieë leer.