esperanto » slovena | 19 [dek naŭ] | En la kuirejo

19 [devetnajst] V kuhinji

Ĉu vi havas novan kuirejon?	Imaš novo kuhinjo?
Kion vi volas kuiri hodiaŭ?	Kaj želiš danes skuhati?
Ĉu vi kuiras elektre aŭ gase?	Kuhaš na elektriko ali na plin?
Ĉu mi tranĉu la cepojn?	Naj narežem čebulo?
Ĉu mi senŝeligu la terpomojn?	Naj olupim krompir?
Ĉu mi lavu la salaton?	Naj operem solato?
Kie estas la glasoj?	Kje so kozarci?
Kie estas la vazaro?	Kje je posoda?
Kie estas la manĝilaro?	Kje je pribor?
Ĉu vi havas skatolmalfermilon?	Imaš odpirač za konzerve?
Ĉu vi havas botelmalfermilon?	Imaš odpirač za steklenice?
Ĉu vi havas korktirilon?	Imaš odpirač za zamaške?
Ĉu vi kuiras la supon en ĉi-tiu kaserolo?	Kuhaš juho v tem loncu?
Ĉu vi fritas la fiŝon en ĉi-tiu pato?	Pečeš ribo v tej ponvi?
Ĉu vi kradrostas la legomojn sur ĉi-tiu kradrostilo?	Pražiš zelenjavo na tem žaru?
Mi preparas la tablon.	Pripravljam mizo.
Jen la tranĉiloj, la forkoj kaj la kuleroj.	Tukaj so noži, vilice in žlice.
Jen la glasoj, la teleroj kaj la buŝtukoj.	Tukaj so kozarci, krožniki in prtički.

La latinidaj lingvoj

700 milionoj da homoj havas latinidan lingvon kiel gepatran lingvon. La latinida lingvogrupo sekve estas inter la plej gravaj en la mondo. La latinidaj lingvoj apartenas al la hindeŭropa lingva familio. Ĉiuj latinidaj lingvoj originas el la latina. Tio signiifas ke ili estas idoj de la lingvo de Romio. La bazo de ĉiuj latinidaj lingvoj estis la vulgara latina. Tio subkompreniĝas kiel la parola latina de la Malfrua Antikvo. La vulgara latina disvastiĝis tuteŭrope per la romiaj konkeroj. El ĝi poste evoluis la latinidaj lingvoj kaj dialektoj. Sed la latina mem estas italika lingvo. Entute estas ĉirkaŭ 15 latinidaj lingvoj. La ĝustan nombron malfacilas determini. Ofte ne klaras ĉu temas pri memstaraj lingvoj aŭ nur dialektoj. Iuj latinidaj lingvoj intertempe estingiĝis. Sed ankaŭ novaj lingvoj formiĝis sur latinida bazo. Temas pri la kreolaj lingvoj. La hispana estas hodiaŭ la plej grava latinida lingvo en la mondo. Kun pli ol 380 milionoj da parolantoj ĝi apartenas al la mondaj lingvoj. La latinidaj lingvoj estas por la sciencistoj tre interesaj. Ĉar la historio de tiu lingva grupo estas bone dokumentita. De 2500 jaroj ekzistas latinaj aŭ romiaj skribaĵoj. Baze de ili la lingvistoj pristudas la estiĝon de la unuopaj lingvoj. Tiel esploreblas laŭ kiuj reguloj lingvo evoluas. Multaj el tiuj rezultoj aplikeblas al aliaj lingvoj. La gramatiko de la latinidaj lingvoj estas simile konstruita. Sed tre similas precipe la vorprovizo de la lingvoj. Kiam oni lernas latinidan lingvon, oni facile lernas alian. Dankon, la latina!