Shqip » Sllovenisht | 19 [nёntёmbёdhjetё] | Nё kuzhinё

19 [devetnajst] V kuhinji

E ke kuzhinёn tё re?	Imaš novo kuhinjo?
Çfarё do tё gatuash sot?	Kaj želiš danes skuhati?
Gatuan me korent apo me gaz?	Kuhaš na elektriko ali na plin?
A ti pres qepёt?	Naj narežem čebulo?
A ti qёroj patatet?	Naj olupim krompir?
A ta laj sallatёn?	Naj operem solato?
Ku jane gotat?	Kje so kozarci?
Ku janё enёt?	Kje je posoda?
Ku ёshtё kompleti?	Kje je pribor?
A ke hapёse kanaçesh?	Imaš odpirač za konzerve?
A ke hapёse shishesh?	Imaš odpirač za steklenice?
A ke tapёxjerrёse?	Imaš odpirač za zamaške?
Do e gatuash supёn te kjo tenxherja?	Kuhaš juho v tem loncu?
Do e skuqësh peshkun nё kёtё tigan?	Pečeš ribo v tej ponvi?
Do i pjekёsh perimet te ky gril?	Pražiš zelenjavo na tem žaru?
Unё shtroj tavolinёn.	Pripravljam mizo.
Kёtu janё thikat, pirunjtё dhe lugёt.	Tukaj so noži, vilice in žlice.
Kёtu janё gotat, pjatat dhe picetat.	Tukaj so kozarci, krožniki in prtički.

Gjuhët romake

700 milion njerëz flasin një gjuhë romake si gjuhën e tyre amtare. Kjo e bën grupin e gjuhëve romake një nga më të rëndësishmit në të gjithë botën. Gjuhët romake janë pjesë e familjes së gjuhëve indo-evropiane. Të gjitha gjuhët romake e kanë origjinën nga latinishtja. Kjo do të thotë se ato janë pasardhëse të gjuhës së Romës. Baza e të gjitha gjuhëve romake ishte latinishtja vulgare. Me këtë nënkuptohet latinishtja e folur në antikitetin e vonë. Latinishtja vulgare u përhap në të gjithë Evropën përmes pushtimeve romake. Nga ku u zhvilluan më pas gjuhët dhe dialektet romake. Vetë latinishtja është gjuhë italike. Ka gjithsej rreth 15 gjuhë romake. Numri i saktë është i vështirë për t'u përcaktuar. Shpesh është e paqartë nëse ekzistojnë gjuhë të pavarura apo vetëm dialekte. Me kalimin e kohës disa gjuhë romake janë zhdukur. Sidoqoftë, janë formuar gjuhë të tjera të bazuara në gjuhën romake. Këto janë gjuhët kreole. Sot, spanjishtja është gjuha romake me prezencën më të madhe në botë. E cila ka më tepër se 380 milion folës në mbarë botën. Gjuhët romake janë shumë interesante për shkencëtarët. Pasi historia e këtij grupi gjuhësor është dokumentuar shumë mirë. Tekstet latine ose romake kanë ekzistuar për 2.500 vjet. Gjuhëtarët i përdorin ato për të shqyrtuar evolucionin e gjuhëve individuale. Kështu, rregullat nga të cilat është zhvilluar gjuha mund të hulumtohen. Shumë nga këto rezultate mund të transferohen në gjuhë të tjera. Gramatika e gjuhëve romake është strukturuar në mënyrë të ngjashme. Mbi të gjitha, fjalori i gjuhëve është shumë i ngjashëm. Nëse flisni një gjuhë romake, mund të mësoni lehtë një tjetër. Faleminderit latinisht!