esperanto » albana | 40 [kvardek] | Demandi pri la vojo

40 [dyzet] Pyes pёr rrugёn

Pardonu min!	Mё falni!
Ĉu vi povas helpi min?	A mund tё mё ndihmoni?
Kie estas bona restoracio apude?	Ku ndodhet ndonjё restorant i mirё kёtu?
Ĉeangule iru maldekstren.	Ecni majtas, nё qoshe.
Poste iome iru rekte antaŭen.	Ecni pastaj pak drejt.
Poste iru cent metrojn dekstren.	Ecni pastaj 100 metra djathtas.
Vi povas ankaŭ preni la buson.	Mund tё merrni dhe autobusin.
Vi povas ankaŭ preni la tramon.	Mund tё merrni dhe tramvajin.
Vi povas ankaŭ simple sekvi min aŭte.	Mund tё udhёtoni dhe mbrapa meje.
Kiel mi atingu la futbalstadionon?	Si mund tё shkoj nё stadium?
Transiru la ponton!	Kaloni urёn!
Traveturu la tunelon!	Kaloni tunelin!
Veturu ĝis la tria trafiklumo.	Udhёtoni deri te semafori i tretё.
Poste turnu dekstren en la unuan straton.	Kthehuni pastaj nё rrugёn e parё djathtas.
Poste veturu rekte antaŭen tra la sekvanta vojkruciĝo.	Udhёtoni pastaj drejt deri te kryqёzimi tjetёr.
Pardonu min, kiel mi atingu la flughavenon?	Mё falni, si mund tё shkoj nё aeroport?
Plej bone estas, se vi prenas la metroon.	Mё mirё merrni metronё.
Simple veturu ĝis la lasta haltejo.	Udhёtoni deri te stacioni i fundit.

Rapidaj lingvoj, malrapidaj lingvoj

Estas pli ol 6000 malsamaj lingvoj en la mondo. Sed ĉiuj havas la saman funkcion. Ili helpas nin interŝanĝi informojn. Tio okazas diverse en ĉiu lingvo. Ĉar ĉiu lingvo funkcias laŭ siaj propraj reguloj. Ankaŭ la parolrapido diferencas. Tion pruvis lingvistoj en diversaj esploroj. Oni tiucele tradukis mallongajn tekstojn en plurajn lingvojn. Tiujn tekstojn oni poste legigis al desnaskaj parolantoj. La rezulto klaris. La japana kaj la hispana estas la plej rapidaj lingvoj. En tiuj lingvoj oni parolas po 8 silaboj sekunde. La ĉinoj parolas konsiderinde pli malrapide. Ili atingas nur po 5 silaboj sekunde. La rapideco dependas de la komplekseco de la silaboj. Kiam la silaboj estas kompleksaj, oni bezonas pli da tempo por paroli. La germana enhavas ekzempe po 3 sonojn silabe. Ĝin oni do parolas relative malrapide. Sed rapide paroli ne signifas ankaŭ multon komuniki. Tute male! Rapide prononcitaj silaboj enhavas nur malmulte da informo. Kvankam la japanoj do rapide parolas, ili transportas malmulte da enhavo. La ‘malrapida’ ĉina aliflanke esprimas multon per malmultaj vortoj. Ankaŭ la anglaj silaboj enhavas multe da informo. Estas interese ke la pristuditaj lingvoj havas preskaŭ la saman efikecon. Tio signifas ke kiu pli rapide parolas, tiu multon komunikas. Kaj kiu pli rapide parolas, tiu pli da vortoj bezonas. Je la fino ĉiuj do samtempe atingas la celon.