Afrikaans » Tsjeggies | 81 [een en tagtig] | Verlede tyd 1

81 [osmdesát jedna] Minulý čas 1

skryf	psát
Hy het ’n brief geskryf.	Psal dopis.
En sy het ’n kaartjie geskryf.	A ona psala pohled.
lees	číst
Hy het ’n tydskrif gelees.	Četl časopis.
En sy het ’n boek gelees.	A ona četla knihu.
neem / vat	vzít / vzít si
Hy het ’n sigaret geneem.	Vzal si cigaretu.
Sy het ’n stuk sjokolade geneem.	Vzala si kousek čokolády.
Hy was ontrou, maar sy was getrou.	Byl nevěrný, ale ona byla věrná.
Hy was lui, maar sy was fluks.	Byl líný, ale ona byla pilná.
Hy was arm, maar sy was ryk.	Byl chudý, ale ona byla bohatá.
Hy het geen geld nie, net skuld.	Neměl žádné peníze, jen dluhy.
Hy het geen geluk nie, net slegte geluk.	Neměl štěstí, jen smůlu.
Hy het geen sukses nie, net terugslae.	Neměl žádný úspěch, jen neúspěch.
Hy was nie tevrede nie, maar ontevrede.	Nebyl spokojený, nýbrž nespokojený.
Hy was nie gelukkig nie, maar ongelukkig.	Nebyl šťastný, nýbrž nešťastný.
Hy was nie aangenaam nie, maar onaangenaam.	Nebyl sympatický, nýbrž nesympatický.

Die geskiedenis van taalkunde

Tale het mense nog altyd gefassineer. Daarom het taalkunde ’n baie lang geskiedenis. Taalkunde is ’n sistematiese ondersoek van taal. Mense het duisende jare gelede al oor taal nagedink. So het verskillende kulture verskillende stelsels ontwikkel. Gevolglik het daar verskillende beskrywings van taal ontstaan. Die hedendaagse taalkunde is meer op ou teorieë as enigiets anders gegrond. Veral in Griekeland het baie tradisies tot stand gekom. Die oudste bekende werk oor tale kom egter uit Indië. Dis 3 000 jaar gelede deur die grammatikus Sakatajana geskryf. In antieke tye het filosowe soos Plato hulle met tale besig gehou. Later het Romeinse skrywers hul teorieë verder ontwikkel. In die agtste eeu het die Arabiere ook hul eie tradisies ontwikkel. Hul werk het toe reeds noukeurige beskrywings van die Arabiese taal bevat. In die moderne tyd wou mense veral navors waar taal vandaan kom. Geleerdes het veral in die geskiedenis van taal belanggestel. In die 18de eeu het mense tale met mekaar begin vergelyk. Hulle wou verstaan hoe tale ontwikkel. Later het hulle op tale as ’n stelsel gekonsentreer. Die fokuspunt was die vraag hoe tale werk. Deesdae is daar ’n groot aantal denkrigtings in taalkunde. Sedert die 50’s het baie nuwe dissiplines ontwikkel. Hulle is deels sterk deur ander wetenskappe beïnvloed. Voorbeelde is psigolinguistiek en interkulturele kommunikasie. Die nuutste rigtings in taalwetenskap is uiters gespesialiseerd. Een voorbeeld is feministiese taalkunde. Die geskiedenis van taalkunde loop dus verder… Solank daar tale is, sal mense daaroor nadink!