ქართული » ესპერანტო | 68 [სამოცდარვა] | დიდი – პატარა

68 [sesdek ok] granda - malgranda

დიდი და პატარა	granda kaj malgranda
სპილო დიდია.	La elefanto estas granda.
თაგვი პატარაა.	La muso estas malgranda.
ბნელი და ნათელი	malhela kaj hela
ღამე ბნელია.	La nokto estas malhela.
დღე ნათელია.	La tago estas hela.
მოხუცი და ახალგაზრდა.	maljuna kaj juna
ჩვენი ბაბუა მოხუცია.	Nia avo estas tre maljuna.
სამოცდაათი წლის წინ ის ჯერ კიდევ ახალგაზრდა იყო.	Antaŭ 70 jaroj li estis ankoraŭ juna.
ლამაზი და უშნო	bela kaj malbela
პეპელა ლამაზია.	La papilio estas bela.
ობობა უშნოა.	La araneo estas malbela.
მსუქანი და გამხდარი	dika kaj maldika
ასკილოგრამიანი ქალი მსუქანია.	Virino pezanta 100 kg estas dika.
ორმოცდაათკილოგრამიანი კაცი გამხდარია.	Viro pezanta 50 kg estas maldika.
ძვირი და იაფი	multekosta kaj malmultekosta
მანქანა ძვირია.	La aŭto estas multekosta.
გაზეთი იაფია.	La gazeto estas malmultekosta.

ორი ენა = ორი მეტყველების ცენტრი

ჩვენი ტვინისთვის მნიშვნელობა არა აქვს, თუ როდის ვსწავლობთ ენას. ამის მიზეზი ის არის, რომ მას სხვადასხვა ენისთვის სხვადასხვა საცავი უბნები აქვს. ყველა ენა, რომლებსაც ვსწავლობთ, ერთად არ ინახება. ენებს, რომლებსაც მოზრდილობაში ვსწავლობთ, საკუთარი საცავი უბნები აქვთ. ეს ნიშნავს, რომ ტვინი ახალ წესებს სხვა ადგილას ამუშავებს. ისინი მშობლიურ ენასთან ერთად არ ინახება. მეორეს მხრივ, დაბადებიდან ორენოვანი ადამიანები ტვინის მხოლოდ ერთ უბანს იყენებენ. ამ დასკვნამდე უამრავი კვლევა მივიდა. ნევროლოგებმა ექსპერიმენტის სხვადასხვა მონაწილე შეამოწმეს. ეს მონაწილეები ორ ენაზე თავისუფლად ლაპარაკობდნენ. მაგრამ საცდელი ჯგუფის ერთი ნაწილი დაბადებიდან ორენოვანი იყო. ამის საპირისპიროდ, მეორე ნაწილმა მეორე ენა უფრო მოგვიანებით შეისწავლა. მკვლევარებს შეეძლოთ ტვინის აქტივობის გაზომვა ენის ტესტების დროს. ამგვარად მათ შეეძლოთ იმის ნახვა, ტვინის რომელი უბანი ფუნქციონირებდა ტესტების დროს. და მათ დაინახეს, რომ ‘გვიან’ მსწავლელებს ორი მეტყველების ცენტრი ჰქონდათ! მკვლევარები უკვე დიდი ხანია ეჭვობდნენ, რომ ეს ასე იქნებოდა. ტვინის დაზიანების მქონე ადამიანებს სხვადასხვა სიმპტომები აქვთ. ასე რომ, ტვინის დაზიანებამ შეიძლება მეტყველების პრობლემებიც გამოიწვიოს. ტვინის დაზიანების მქონე ადამიანები ასევე ვერ გამოთქვამენ სიტყვებს, ან არ ესმით სიტყვები. მაგრამ დაავადების ორენოვანი მსხვერპლები ზოგჯერ უჩვეულო სიმპტომებს ამჟღავნებენ. მათი მეტყველების პრობლემები ყოველთვის ორივე ენაზე არ ვრცელდება. თუ ტვინის მხოლოდ ერთი უბანია დაზიანებული, მეორეს მაინც შეუძლია ფუნქციონირება. შემდეგ პაციენტები ერთ ენაზე უკეთ ლაპარაკობენ, ვიდრე მეორეზე. ორი სხვადასხვა ენის თავიდან სწავლა ასევე განსხვავებული ტემპით ხდება. ეს ადასტურებს, რომ ორივე ენა ერთსა და იმავე ადგილზე არ ინახება. რადგან ისინი ერთდროულად არ იყო შესწავლილი, ისინი ორ ცენტრს წარმოქმნიან. ჯერ კიდევ უცნობია, თუ როგორ მართავს ჩვენი ტვინი მრავალ ენას. მაგრამ ახალ დასკვნებს შეიძლება სწავლის ახალი სტრატეგიები მოჰყვეს.