nynorsk » esperanto | 91 [nittiein] | Leddsetningar med at 1

91 [naŭdek unu] Subfrazoj kun ke 1

Kanskje det blir betre vêr i morgon.	La vetero eble pliboniĝos morgaŭ.
Korleis veit du det	De kie vi scias tion?
Eg håpar det blir betre.	Mi esperas ke ĝi pliboniĝos.
Han kjem heilt sikkert.	Li certe venos.
Er det sikkert	Ĉu tio certas?
Eg veit at han kjem.	Mi scias ke li venos.
Han ringjer sikkert.	Li certe vokos.
Er det sant	Ĉu vere?
Eg trur (at) han ringjer.	Mi kredas ke li vokos.
Vinen er sikkert gamal.	La vino certe malnovas.
Veit du det sikkert	Ĉu vi certas pri tio?
Eg går ut frå at han er gamal.	Mi supozas ke ĝi malnovas.
Sjefen vår ser flott ut.	Nia estro belaspektas.
Synest du det	Ĉu vi opinias tion?
Eg synest at han ser veldig flott ut.	Mi eĉ opinias ke li tre belaspektas.
Sjefen har sikkert ein kjærast.	La estro certe havas koramikinon.
Trur du det	Ĉu vi vere kredas tion?
Det er godt mogleg at han har ein kjærast.	Ja eblas ke li havas koramikinon.

Korleis lærer hjernen grammatikk?

Vi byrjar å lære morsmålet vårt allereie som speborn. Det skjer automatisk. Vi merkar det ikkje. Men hjernen må klare mykje når vi lærer. Når vi lærer grammatikk, til dømes, har han mykje arbeid. Kvar dag høyrer han nye ting. Han får støtt nye impulsar. Men hjernen kan ikkje handsame kvar impuls for seg. Han må handle økonomisk. Difor rettar han seg inn mot reglar. Hjernen hugsar det han høyrer ofte. Han registrerer kor ofte ein bestemt ting skjer. Frå desse døma lagar han ein grammatisk regel. Born veit om ein setning er rett eller feil. Men dei veit ikkje kvifor det er slik. Hjernen kjenner att reglane utan å ha lært dei. Vaksne lærer språk på andre måtar. Dei kjenner allereie strukturane i morsmålet sitt. Desse er grunnlaget for nye grammatiske reglar. Men for å lære, treng vaksne undervising. Når hjernen lærer grammatikk, har han eit fast system. Det kan vi sjå med substantiv og verb, til dømes. Dei blir lagra i ulike område i hjernen. Ulike område i hjernen er aktive når dei arbeider med dei. Og enkle reglar blir lært annleis enn vanskelege reglar. Ved komplekse reglar arbeider fleire område i hjernen saman. Nøyaktig korleis hjernen lærer grammatikk, er ikkje forska på enno. Men vi veit at hjernen i teorien kan lære ein kvar grammatikk...