polski » litewski | 65 [sześćdziesiąt pięć] | Przeczenie 2

65 [šešiasdešimt penki] Neiginys 2

Czy ten pierścionek jest drogi?	Ar žiedas brangus?
Nie, kosztuje tylko sto euro.	Ne, jis kainuoja tik šimtą eurų.
Ale ja mam tylko pięćdziesiąt.	Bet aš turiu tik penkiasdešimt.
Jesteś już gotowy / gotowa?	Ar (tu) jau baigei / ar (tu) jau pasiruošęs / pasiruošusi?
Nie, jeszcze nie.	Ne, dar ne.
Ale zaraz będę gotowy / gotowa.	Bet greit baigsiu / bet greit būsiu pasiruošęs / pasiruošusi.
Chciałbyś / Chciałabyś jeszcze zupę?	Ar dar norėtum sriubos?
Nie, więcej już nie chcę.	Ne, (aš) jau nebenoriu.
Ale chcę jeszcze loda.	Bet dar porciją ledų.
Długo już tu mieszkasz?	Ar jau seniai čia gyveni?
Nie, dopiero miesiąc.	Ne, tik mėnuo.
Ale znam już wielu ludzi.	Bet (aš) jau pažįstu daug žmonių.
Jedziesz jutro do domu?	Ar rytoj važiuosi namo?
Nie, dopiero w weekend.	Ne, tik savaitgalį.
Ale wracam już w niedzielę.	Bet (aš) jau sekmadienį sugrįšiu.
Czy twoja córka jest już dorosła?	Ar tavo duktė jau suaugusi?
Nie, ona ma dopiero siedemnaście lat.	Ne, jai dar tik septyniolika.
Ale ma już chłopaka.	Bet ji jau turi draugą.

Genetyczna mutacja umożliwia mówienie

Ze wszystkich istot żyjących na świecie mówić może tylko człowiek. To różni go od zwierząt i roślin. Oczywiście również zwierzęta i rośliny komunikują się wzajemnie. Nie władają jednak złożonym językiem sylab. Dlaczego zatem człowiek może mówić? Do mówienia potrzebne są określone cechy organiczne. Te fizyczne właściwości znajdują się tylko u ludzi. Nie jest jednak oczywiste, że on je rozwinął. W ewolucji nic nie zdarza się bez powodu. Kiedyś człowiek zaczął mówić. Kiedy to było dokładnie, jeszcze nie wiadomo. Musiało się jednak coś zdarzyć, co dało człowiekowi mowę. Naukowcy twierdzą, że odpowiedzialna za to jest genetyczna mutacja. Antropolodzy porównali materiał genetyczny różnych istot żyjących. Wiadomo, że określony gen wpływa na język. Ludzie, u których jest on uszkodzony, mają problemy z mówieniem. Nie potrafią się dobrze wyrazić i gorzej rozumieją słowa. Gen ten badano u ludzi, małp i mysz. U ludzi i szympansów są one bardzo podobne. Można rozpoznać tylko dwie małe różnice. Różnice te są jednak dostrzegalne w mózgu. Wraz z innymi genami wpływają na określone aktywności mózgu. Dzięki temu człowiek potrafi mówić, małpa nie. Jednak zagadka ludzkiego języka jest przez to jeszcze nie rozwiązana. Sama mutacja genu nie wystarcza bowiem, by móc mówić. Naukowcy wszczepili ludzką odmianę genu myszom. A te nie potrafiły mówić… Ich pisk miał jednak inny dźwięk!