Shqip » Çekisht | 73 [shtatёdhjetёetre] | mund

73 [sedmdesát tři] smět něco

A mund t’i japёsh makinёs tashmё?	Smíš už řídit auto?
A mund tё pish alkool tani?	Smíš už pít alkohol?
A mund tё udhёtosh jashtё shtetit tani?	Smíš už sám / sama cestovat do zahraničí?
mund	smět
A mund tё pimё duhan kёtu?	Smíme tady kouřit?
A mund tё pi duhan kёtu?	Smí se tu kouřit?
A mund tё paguaj me kartё krediti?	Lze platit kreditní kartou?
A mund tё paguaj me çek?	Lze platit šekem?
A mund tё paguaj me lekё nё dorё?	Lze platit hotově?
A mund tё telefonoj njёherё?	Mohu si zatelefonovat?
A mund tё pyes pёr diçka?	Mohu se na něco zeptat?
A mund tё them diçka?	Mohu něco říci?
Ai nuk mund tё flejё nё park.	On nesmí spát v parku.
Ai nuk mund tё flejё nё makinё.	On nesmí spát v autě.
Ai nuk mund tё flejё nё stacionin e trenit.	On nesmí spát na nádraží.
A mund tё ulemi?	Můžeme se posadit?
A mund tё na jepni menynё?	Můžeme dostat jídelní lístek?
A mund tё paguajmё veç e veç?	Můžeme zaplatit zvlášť?

Gjuha amtare = emocionale, gjuha e huaj = racionale?

Kur mësojmë gjuhë të huaja, ne promovojmë trurin tonë. Mësimi ndryshon të menduarit. Ne bëhemi më kreativë dhe fleksibël. Edhe të menduarit kompleks është më i thjeshtë për personat shumë gjuhësh. Gjatë mësimit ne trajnojmë memorien. Sa më shumë që mësojmë, aq më mirë funksionon. Kush ka mësuar shumë gjuhë, mëson dhe gjëra të tjera më shpejt. Mund të mendojë me përqendim mbi një temë për një kohë më të gjatë. Problemet mund t'i zgjidhë më shpejt. Personat multilingualë (shumë gjuhësh) vendosin më mirë. Por, mënyra sesi ata marrin vendime varet edhe nga gjuhët. Gjuha në të cilën mendojmë, ndikon në vendimet tona. Psikologët ekzaminuan shumë persona për një studim. Të gjithë ishin bilingualë. Krahas gjuhës së tyre amtare, ata flisnin një gjuhë tjetër. Personat e testuar duhej t'i përgjigjeshin një pyetje. Pyetja kishte të bënte me zgjidhjen e një problemi. Ata duhej të zgjidhnin mes dy opsioneve. Një opsion kishte dukshëm më tepër risk se tjetri. Personat e testuar duhej t'i përgjigjeshin kësaj pyetje në të dy gjuhët. Përgjigjet ndryshuan kur gjuhët ndryshuan! Kur flisnin gjuhën amtare, ata zgjodhën opsionin me risk. Nga ana tjetër, në gjuhë të huaja ata zgjodhën opsionin më të sigurt. Pas këtij eksperimenti, personat e testuar duhej të vendosnin baste. Edhe në këtë rast ndryshimi ishte i dukshëm. Kur përdorën gjuhën e huaj ishin më të kujdesshëm. Shkencëtarët supozojnë se ne jemi më të përqendruar kur flasim në gjuhë të huaj. Prandaj vendimet që marrim nuk janë emocionale por racionale…