nynorsk » esperanto | 94 [nittifire] | Konjunksjonar 1

94 [naŭdek kvar] Konjunkcioj 1

Vent til det har slutta å regne.	Atendu ĝis la pluvo ĉesos.
Vent til eg er ferdig.	Atendu ĝis mi pretos.
Vent til han kjem att.	Atendu ĝis li revenos.
Eg ventar til håret mitt er tørt.	Mi atendas ĝis miaj haroj sekos.
Eg ventar til filmen er ferdig.	Mi atendas ĝis la filmo finitos.
Eg ventar til lyset er grønt.	Mi atendas ĝis la trafiklumo verdos.
Når reiser du på ferie	Kiam vi forveturos por ferii?
Før sumarferien	Ĉu antaŭ la someraj ferioj?
Ja, før sumarferien begynner.	Jes, antaŭ ol la someraj ferioj komenciĝos.
Reparer taket før vinteren kjem.	Riparu la tegmenton antaŭ ol la vintro komenciĝos.
Vask hendene før du set deg til bords.	Lavu viajn manojn altabliĝonte.
Lat att glaset før du går ut.	Fermu la fenestron elironte.
Når kjem du heim	Kiam vi venos hejmen?
Etter skulen	Ĉu post la instruado?
Ja, etter at skulen er slutt.	Jes, post kiam la instruado finitos.
Etter ulukka kunne han ikkje arbeide meir.	Havinte akcidenton, li ne plu povis labori.
Etter han mista jobben, reiste han til Amerika.	Perdinte sian laboron, li veturis al Usono.
Etter han reiste til Amerika, vart han rik.	Veturinte al Usono, li riĉiĝis.

Språk og matematikk

Tankar og språk høyrer saman. Dei påverkar kvarandre gjensidig. Språklege strukturar pregar tankestrukturane våre. I nokre språk finst det til dømes ingen ord for tal. Språkbrukarane forstår ikkje konseptet tal. Og matematikk og språk høyrer samen på ein måte. Grammatiske og matematiske strukturar er ofte like. Nokre forskarar trur at dei også blir handsama likt. Dei trur at språksenteret òg er ansvarleg for matematikk. Det kan hjelpe hjernen å gjere utrekningar. Men nye studiar har kome til andre slutningar. Dei syner at hjernen vår handsamar matematikk utan språk. Forskarane undersøkte tre menn. Hjernane deira var skada. Difor var språksenteret skada. Mennene hadde store problem med å snakke. Dei kunne ikkje lenger formulere enkle setningar. Og dei kunne ikkje forstå ord heller. Etter språktesten skulle mennene løyse rekneoppgåver. Nokre av desse matematiske nøttene var særs innvikla. Likevel greidde forsøkspersonane å løyse dei! Resultata av denne studien er særs interessante. Det syner at matematikken ikkje blir koda med ord. Det kan hende at språk og matematikk har same opphav. Båe blir handsama i same senteret. Men matematikk treng ikkje omsetjast til språk fyrst. Kanskje utvikla språk og matematikk seg saman òg... Og når hjernen er ferdig utvikla, eksisterer dei kvar for seg!