Afrikaans » Litaus | 58 [agt en vyftig] | Liggaamsdele

58 [penkiasdešimt aštuoni] Kūno dalys

Ek teken ’n man.	(Aš) piešiu vyrą.
Eerste die kop.	Pirmiausia galvą.
Die man dra ’n hoed.	Vyras nešioja skrybėlę.
Mens sien nie die hare nie.	Plaukų nematyti.
Mens sien ook nie die ore nie.	Ausų taip pat nematyti.
Mens sien ook nie die rug nie.	Nugaros taip pat nematyti.
Ek teken die oë en die mond.	(Aš) piešiu akis ir burną.
Die man dans en lag.	Vyras šoka ir juokiasi.
Die man het ’n lang neus.	Vyras turi ilgą nosį.
Hy dra ’n stok in sy hande.	Rankose jis laiko lazdą.
Hy dra ook ’n serp om sy nek.	Ant kaklo jis užsirišęs šaliką.
Dit is winter en dis koud.	Dabar žiema ir šalta.
Die arms is sterk/fris.	Rankos stiprios.
Die bene is ook sterk/fris.	Kojos taip pat stiprios.
Die man is van sneeu gemaak.	Vyras yra iš sniego.
Hy dra nie ’n broek of ’n jas nie.	Jis nenešioja kelnių ir palto.
Maar die man vries nie.	Bet vyrui nešalta.
Hy is ’n sneeuman.	Jis yra senis besmegenis.

Is daar ’n universele grammatika?

Wanneer ons ’n taal leer, leer ons ook sy grammatika. Dit gebeur outomaties terwyl kinders hul moedertaal leer. Hulle kon nie eens agter dat hul brein nuwe reëls leer nie. Nogtans leer hulle van die begin af hul moedertaal reg. Aangesien daar baie tale bestaan, is daar ook baie soorte grammatika. Maar bestaan daar ook ’n universele grammatika? Dié vraag hou die wetenskap al lank besig. Nuwe studies kan dalk ’n antwoord verskaf. Want breinnavorsers het ’n interessante ontdekking gemaak. Hulle het proefkonyne die reëls van grammatika laat leer. Dié proefkonyne was taalstudente. Hulle het Japannees of Italiaans geleer. Die helfte van die grammatikareëls was uitgedink. Die proefkonyne het dit egter nie geweet nie. Na hul studie is daar vir die studente sinne gegee. Hulle moes besluit of die sinne reg of verkeerd was. Terwyl hulle die taak gedoen het, is hul brein ontleed. Dit wil sê die navorsers het die brein se aktiwiteit gemeet. So kon hulle toets hoe die brein op die sinne reageer. En dit lyk asof ons brein grammatika kan herken! Wanneer taal verwerk word, is sekere dele van die brein aktief. Een van hulle is die Broca-gebied. Dit is in die linkerdeel van die serebrum. Toe die studente die regte reëls verwerk het, was dit baie aktief. Met die uitgedinkte reëls het die aktiwiteit aansienlik afgeneem. Dit is dus moontlik dat alle grammatikastelsels dieselfde grondslag het. Dan sal almal dieselfde beginsels volg. En is dié beginsels aangebore…