esperanto » hispana | 36 [tridek ses] | Publikaj transportoj

36 [treinta y seis] Transporte Público

Kie estas la bushaltejo?	¿Dónde está la parada del autobús?
Kiu buso veturas al la urbocentro?	¿Qué autobús va al centro?
Kiun linion mi prenu?	¿Qué línea tengo que coger?
Ĉu mi devas ŝanĝi?	¿Debo hacer trasbordo / cambiar de autobús?
Kie mi devas ŝanĝi?	¿Dónde debo hacer trasbordo / cambiar?
Kiom kostas bileto?	¿Cuánto vale un billete?
Kiom da haltejoj estas ĝis la urbocentro ?	¿Cuántas paradas hay hasta el centro?
Vi devas elbusiĝi ĉi-tie.	Tiene (usted) que bajar aquí.
Vi devas elbusiĝi malantaŭe.	Tiene (usted) que bajar por detrás.
La sekvanta metroo alvenos post kvin minutoj.	El próximo metro pasa dentro de 5 minutos.
La sekvanta tramo alvenos post dek minutoj.	El próximo tranvía pasa dentro de 10 minutos.
La sekvanta buso alvenos post dek kvin minutoj.	El próximo autobús pasa dentro de 15 minutos.
Kiam la lasta metroo forveturas?	¿A qué hora pasa el último metro?
Kiam la lasta tramo forveturas?	¿A qué hora pasa el último tranvía?
Kiam la lasta buso forveturas?	¿A qué hora pasa el último autobús?
Ĉu vi havas bileton?	¿Tiene (usted) billete?
Bileton? – Ne, mi havas neniun.	¿Billete? – No, no tengo billete.
Do vi devas pagi monpunon.	Pues tendrá (usted) que pagar una multa.

La lingvaj geniuloj

La plej multaj homoj ĝojas kiam ili parolas unu fremdan lingvon. Sed estas homoj kiuj regas pli ol 70 lingvojn. Ili povas ĉiujn ĉi lingvojn flue paroli kaj korekte skribi. Oni do povus diri ke ili estas hiperpoliglotoj. La fenomenon de la plurlingveco oni konas de jarcentoj. Estas multaj raportoj pri homoj kun tia talento. Sed oni ankoraŭ ne precize esploris de kie venas tiu talento. Prie ekzistas diversaj sciencaj teorioj. Iuj opinias ke la cerbo de la poliglotoj estas alie strukturita. Tiu diferenco aparte videblas en la Broca-areo. La parolon produktas tiu regiono de la cerbo. La ĉeloj de tiu regiono estas alie konstruitaj ĉe la poliglotoj. Eblas ke ili tial pli bone traktas informojn. Mankas tamen pliaj esploroj por konfirmi tiun teorion. Sed ankaŭ eblas ke nur aparta motiviĝo estas decida. La infanoj tre rapide lernas fremdajn lingvojn de aliaj infanoj. Tio ŝuldiĝas al la fakto ke ili ludante volas integriĝi. Ili ŝatus grupaniĝi kaj komuniki kun aliaj. Ilia lerna sukceso do dependas de ilia volo integriĝi. Laŭ alia teorio la cerban volumon oni kreskigas lernante. Sekve, ju pli ni lernas, des pli facile ni lernas. Ankaŭ pli facile lerniĝas la similantaj lingvoj. Kiu parolas la danan, tiu do rapide lernas la svedan aŭ la norvegan. Multaj demandoj restas senrespondaj. Sed estas certe ke la inteligenteco ludas neniun rolon. Iuj homoj parolas multajn lingvojn malgraŭ limigita inteligenteco. Sed ankaŭ la plej granda lingva geniulo bezonas multe da disciplino. Tio ja konsolas nin iomete, ĉu ne?