polski » rumuński | 58 [pięćdziesiąt osiem] | Części ciała

58 [cincizeci şi opt] Părţile corpului omenesc

Rysuję mężczyznę.	Desenez un om.
Najpierw głowę.	Mai întâi capul.
Ten mężczyzna nosi kapelusz.	Omul poartă o pălărie.
Włosy są niewidoczne.	Părul nu se vede.
Uszy też są niewidoczne.	Şi nici urechile nu se văd.
Pleców też nie widać.	Nici spatele nu se vede.
Rysuję oczy i usta.	Desenez ochii şi gura.
Ten mężczyzna tańczy i śmieje się.	Omul dansează şi râde.
Ten mężczyzna ma długi nos.	Omul are un nas lung.
W dłoniach trzyma laskę.	Ţine un baston în mâini.
Nosi także szalik wokół szyi.	Poartă şi un fular în jurul gâtului.
Jest zima i jest zimno.	Este iarnă şi este frig.
Ramiona są silne.	Braţele sunt puternice.
Nogi też są silne.	Şi picioarele sunt puternice.
Ten mężczyzna jest ze śniegu.	Omul este din zăpadă.
Nie nosi spodni ani płaszcza.	Nu poartă pantaloni şi palton.
Ale nie jest mu zimno.	Dar omului nu-i este frig.
On jest bałwanem.	Este un om de zăpadă.

Czy istnieje uniwersalna gramatyka?

Kiedy uczymy się języka, uczymy się też jego gramatyki. U dzieci, które uczą się języka ojczystego, dzieje się to automatycznie. Nie zauważają, że ich mózg uczy się wielu różnych reguł. Mimo tego uczą się języka ojczystego od początku prawidłowo. Ponieważ istnieje wiele języków, istnieje też wiele typów gramatyki. Czy jednak istnieje uniwersalna gramatyka? To pytanie zajmuje naukowców od dawna. Nowe badania mogą dać odpowiedź na to pytanie. Badacze mózgu doszli bowiem do interesującego odkrycia. Osobom badanym kazano nauczyć się reguł gramatycznych. Tymi osobami byli uczniowie szkół językowych. Uczyli się japońskiego i włoskiego. Połowa reguł gramatycznych była zmyślona. Osoby badane nie wiedziały tego jednak. Po nauce zaprezentowano uczniom zdania. Osoby te musiały ocenić, czy zdania są poprawne. Podczas rozwiązywania przez nich zadań, analizowano ich mózg. Oznacza to, że naukowcy mierzyli aktywność mózgu. W ten sposób mogli sprawdzić, jak mózg reagował na zdania. I wyglądało to tak, jakby nasz mózg rozpoznawał gramatykę! Przy przetwarzaniu języka aktywne są określone obszary mózgu. Do nich należy też ośrodek Broca. Znajduje się w lewym kresomózgowiu. Kiedy uczniowie przerabiali prawdziwe reguły, był bardzo aktywny. Natomiast przy zmyślonych regułach ta aktywność wyraźnie spadała. Może być więc tak, że wszystkie typy gramatyki mają tą samą podstawę. Wtedy mogłyby naśladować te same reguły. A te reguły byłyby u nas wrodzone…