esperanto » hispana | 58 [kvindek ok] | Korpopartoj

58 [cincuenta y ocho] Las Partes del Cuerpo Humano

Mi desegnas viron.	Estoy dibujando un hombre.
Unue la kapon.	Primero la cabeza.
La viro surhavas ĉapelon.	El hombre tiene puesto un sombrero.
La haroj ne videblas.	No se puede ver su cabello.
Ankaŭ la oreloj ne videblas.	No se pueden ver sus orejas tampoco.
Ankaŭ la dorso ne videblas.	No se puede ver su espalda tampoco.
Mi desegnas la okulojn kaj la buŝon.	Estoy dibujando los ojos y la boca.
La viro dancas kaj ridas.	El hombre está bailando y riendo.
La viro havas longan nazon.	El hombre tiene una nariz larga.
Li portas lambastonon en siaj manoj.	Él lleva un bastón en sus manos.
Li surhavas ankaŭ koltukon ĉirkaŭ sia kolo.	(Él) también lleva una bufanda alrededor de su cuello.
Vintras kaj malvarmas.	Es invierno y hace frío.
La brakoj estas muskolaj.	Los brazos son fuertes.
La gamboj ankaŭ estas muskolaj.	Las piernas también son fuertes.
La viro estas el neĝo.	El hombre está hecho de nieve.
Li surhavas nek pantalonon nek mantelon.	(Él) no lleva ni pantalones ni abrigo / saco (am.).
Sed la viro ne frostiĝas.	Pero el hombre no se congela.
Li estas neĝhomo.	(Él) es un muñeco de nieve.

Ĉu ekzistas universala gramatiko?

Kiam ni lernas lingvon, ni ankaŭ lernas ĝian gramatikon. Tio estas aŭtomata procezo ĉe la infanoj lernantaj sian gepatran lingvon. Ili ne rimarkas ke sia cerbo lernas multajn malsamajn regulojn. Malgraŭ tio, ili dekomence ĝuste lernas sian gepatran lingvon. Ĉar ekzistas multaj lingvoj, ekzistas ankaŭ multaj gramatikoj. Sed ĉu ankaŭ ekzistas universala gramatiko? Tiu demando delonge okupas la sciencon. Novaj esploroj povus alporti respondon al ĝi. Ĉar la cerbesploristoj faris interesan malkovron. Ili lernigis gramatikajn regulojn al subjektoj. Tiuj subjektoj estis lingvolernantoj. Ili lernis la japanan aŭ la italan. La duonon de la gramatikaj reguloj oni tute inventis. Sed tion la subjektoj ne sciis. Post la lerno oni prezentis frazojn al la lernantoj. La subjektoj devis prijuĝi la korektecon de la frazoj. Dum ili plenumis la taskon, oni analizis ilian cerbon. Tio signifas ke la esploristoj mezuris la cerban aktivecon. Ili tiel povis kontroli kiel la cerbo reagis al la frazoj. Kaj ŝajnas ke nia cerbo rekonas la gramatikojn! Dum la paroltraktiĝo iuj cerbaj areoj estas aktivaj. Al ili apartenas la Broca-areo. Ĝi troviĝas en la maldekstra encefalo. Kiam la lernantoj traktis la verajn regulojn, ĝi estis tre aktiva. Sed la aktiveco konsiderinde malkreskis kaze de la inventitaj reguloj. Eblus do ke ĉiuj gramatikoj havas la saman bazon. Ili tiam sekvus la samajn principojn. Kaj tiuj principoj estus ĉe ni denaskaj…